Του Γιώργου Δ. Χριστόπουλου
Επιμέλεια ύλης: Κωνσταντίνος Γ. Χριστόπουλος
Πως θα απαντήσετε στις ερωτήσεις, του πρώτου, του δεύτερου και του τρίτου πίνακα της φορολογικής δήλωσης για να γλιτώσετε φόρο αναλύεται σήμερα στον φορολογικό οδηγό. Οι ερωτήσεις είναι κρίσιμες για τη σωστή εκκαθάριση.
Συνεχίζεται η θεματολογία του πρακτικού οδηγού, με σκοπό να συμβάλει και να βοηθήσει στην ορθή υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2014.
Στο προηγούμενο (2ο μέρος) σταθήκαμε στα σημεία “κλειδιά” που πρέπει να γνωρίζει ο φορολογούμενος πριν αρχίσει να συμπληρώσει τη δήλωση του.
Σήμερα, στο 3ο μέρος, θα ασχοληθούμε με τους πίνακες 2 και 3 και θα συμφωνήσετε γιατί επιμένουμε, ότι πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή. Γιατί στον πίνακα αυτό είναι συγκεντρωμένες σημαντικές πληροφορίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη σωστή εκκαθάριση της δήλωσης και το σωστό υπολογισμό του φόρου εισοδήματος.
Επισημάνσεις:
* Για τη σωστή συμπλήρωση του παραπάνω πίνακα 2, επιλέγουμε “X” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ” μόνο σε καταφατική περίπτωση. Δηλαδή μόνο αν δείτε ότι υπάγεσθε σε κάποια από τις περιπτώσεις που αναγράφονται.
* Με τη συμπλήρωση του “Χ” στο ΝΑΙ σημαίνει ότι επιλέγουμε την περίπτωση και όχι ότι την διαγράφουμε.
* Σε αρνητική περίπτωση δεν θα σημειωθεί οτιδήποτε. Αν δεν μας αφορά κάποια περίπτωση δεν θα σημειώσουμε οτιδήποτε σ’ αυτήν.
Ας δούμε μία – μία από τις ένδεκα περιπτώσεις που περιλαμβάνει ο πίνακας 2:
“Σημειώστε με “X” πάνω στο λεκτικό πεδίο “ΝΑΙ”, αν ο ίδιος ή η σύζυγός σας είσαστε νέοι φορολογούμενοι και υποβάλετε δήλωση για πρώτη φορά”.
Αυτό σημαίνει ότι για τους φορολογούμενους με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα που υποβάλλουν δήλωση για πρώτη φορά, το ποσό της προκαταβολής φόρου, περιορίζεται στο μισό (27,5%) και όταν η προκαταβολή φόρου είναι μέχρι 30 ευρώ δεν βεβαιώνεται.
Υπενθυμίζουμε ότι η προκαταβολή υπολογίζεται στο 55% του φόρου που προκύπτει αρχικά μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα (άρθρο 69, του ΚΦΕ-Ν.4172/2013. Σχ. βλ. και πολ 1067/20-3-2015).
Προσοχή: η προκαταβολή ειδικά για το φορολογικό έτος 2014 για όσους αποκτούν εισόδημα από ατομική αγροτική δραστηριότητα, περιορίζεται στο μισό (27,5%).
Εξυπακούεται ότι είναι πιθανόν -για παράδειγμα- ο φορολογούμενος να έχει καταθέσει και άλλη φορά δήλωση ενώ η σύζυγός του να καταθέτει φέτος για πρώτη φορά δήλωση. Σ’ αυτή την περίπτωση θα συμπληρωθεί “Χ” μόνο στον κωδικό της συζύγου στον 328.
Αν είστε φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής ο ίδιος ή η σύζυγός σας και αποκτήσατε πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα, επιλέξτε “X” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ”.
Προσοχή: Προκειμένου για εγγάμους κατοίκους εξωτερικού εφόσον διαγραμμίζεται ο κωδικός 319 θα πρέπει να διαγραμμίζεται και ο κωδικός 320, καθόσον η κατοικία της οικογένειας είναι μία και επομένως η κατοικία της συζύγου είναι η ίδια με αυτή του υπόχρεου. (πολ. 1042/2009,1060/2011,1106/2012).
Εδώ θα σταθούμε προκειμένου να ενημερώσουμε καλύτερα τους επισκέπτες του Capital.gr που είναι κάτοικοι εξωτερικού και τους απασχολούν όσον αφορά τη δήλωση που πρέπει ή δεν πρέπει να υποβάλλουν και σε ποιες περιπτώσεις υποχρεούνται να υποβάλλουν.
Οι κάτοικοι εξωτερικού υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα μόνον όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδας. (Τόκοι, ενοίκια, μερίσματα, κλπ.).
Αντιθέτως, ένας κάτοικος εξωτερικού που διαθέτει π.χ. δευτερεύουσα κατοικία/επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή προβαίνει σε αγορά ακινήτου/αυτοκινήτου στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα στη χώρα μας, δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, όπως αυτό προκύπτει από το συνδυασμό των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του ν.4172/2013 με τις διατάξεις της περ. η’ του άρθρου 33 του ν.4172/2013 (σχ. βλ. την πολ. 1067/2015).
Οι νέες ρυθμίσεις για τους κατοίκους εξωτερικού
Με τις νέες διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν. 4330/2015, ρυθμίζεται η φορολόγηση των φορολογικών κατοίκων εξωτερικού, συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων ομογενών, και καθιερώνεται ένα φορολογικό καθεστώς αντίστοιχο με αυτό που ίσχυε με τον προηγούμενο ΚΦΕ (ν.2238/1994) για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013).
Έτσι με την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του ν. 4330/2015: 1. Η περίπτωση η’ του άρθρου 33 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε.) αντικαθίσταται ως εξής:
Άρθρο 33. Μη εφαρμογή αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών.
Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη και η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρμόζονται:
α)…β)….γ)….δ)….ε)….στ)…ζ)….
“η) Προκειμένου για αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες του άρθρου 31 φυσικού προσώπου που έχει τη φορολογική κατοικία του στην αλλοδαπή. Προκειμένου για δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του άρθρου 32 φυσικού προσώπου που έχει τη φορολογική κατοικία του στην αλλοδαπή εφόσον δεν αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα.”
Η περίπτωση που αντικαθίσταται είχε ως εξής:
η) Προκειμένου για φυσικό πρόσωπο που έχει τη φορολογική κατοικία του στην αλλοδαπή, εφόσον δεν αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα.
Η νέα διάταξη ισχύει για το φορολογικό έτος 2014 και εξής.
Με το προηγούμενο καθεστώς, φυσικό πρόσωπο που έχει την φορολογική κατοικία του στην αλλοδαπή, και εφόσον στο 2014, είχε εισόδημα από οποιαδήποτε αιτία στην Ελλάδα, π.χ. από τόκους καταθέσεων ύψους 1 ευρώ, ή από ενοίκια, τότε λειτουργούσε κανονικά και το τεκμαρτό του εισόδημα (δαπανών διαβίωσης), βάσει των διατάξεων του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε.-Ν. 4172/2013 και θα φορολογείτο βάσει του υψηλότερου εισοδήματος μεταξύ πραγματικού και τεκμαρτού.
Με την παραπάνω τροποποίηση σε καμία περίπτωση δεν θα εφαρμόζεται τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης για τους κατοίκους εξωτερικού (αποκτούν δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα).
Παράδειγμα: Φυσικό πρόσωπο που έχει την φορολογική του κατοικία στην αλλοδαπή, διατηρεί δευτερεύουσα κατοικία στην Ελλάδα και είναι κάτοχος ΕΙΧ αυτοκινήτου, που έχουν τεκμήριο π.χ. 8.500 ευρώ. Αποκτά πραγματικό εισόδημα από οποιαδήποτε αιτία στην Ελλάδα (π.χ. από ενοίκια 1.200 ευρώ).
Ερωτάται: εάν υποχρεούται να υποβάλλει δήλωση και βάσει ποίου εισοδήματος θα φορολογηθεί.
Σύμφωνα με την πολ. 1067/20-3-2015 “οι κάτοικοι εξωτερικού υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα μόνον όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδας.
Αντιθέτως, ένας κάτοικος εξωτερικού που διαθέτει π.χ. δευτερεύουσα κατοικία/επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή προβαίνει σε αγορά ακινήτου/αυτοκινήτου στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα στη χώρα μας, δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, όπως αυτό προκύπτει από το συνδυασμό των διατάξεων της εν λόγω παραγράφου (σημ. δική μας: εννοεί της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του ν.4172/2013) με τις διατάξεις της περ. η’ του άρθρου 33 του ν.4172/2013“.
Απάντηση: Συνεπώς θα υποβάλλει μεν υποχρεωτικά δήλωση επειδή έχει πραγματικό εισόδημα, όμως με τη νέα πιο πάνω ρύθμιση, δεν θα λειτουργήσουν τα τεκμήρια (8.500 ευρώ) που θα ήθελαν τη φορολόγηση βάσει του υψηλότερου εισοδήματος μεταξύ πραγματικού και τεκμαρτού. Δηλαδή θα φορολογηθεί μόνο για το πραγματικό εισόδημα (1.200 ευρώ) από ενοίκια.
Διαδικασία μεταβολής της φορολογικής κατοικίας
Το σημαντικό αυτό ζήτημα θα αναλύσουμε διεξοδικά σε επόμενο μέρος του παρόντος οδηγού μας. Εδώ αρκούμεθα να υπενθυμίσουμε ότι με την απόφαση της Γ.Γ.Δ.Ε. πολ. 1058/18.3.2015 καθορίστηκε εκ νέου η διαδικασία σύμφωνα με την οποία θα μπορεί κάποιος φορολογικός κάτοικος Ελλάδας που αναχώρησε στο εξωτερικό, να χαρακτηριστεί φορολογικός κάτοικος εξωτερικού. (σχ. βλ. παλαιότερα άρθρα μου:”Οι ρυθμίσεις για τους κατοίκους εξωτερικού” μέρος πρώτο και μέρος δεύτερο).
Οι ενδείξεις “ΝΑΙ” των κωδικών 015-016, αφορούν:
1ον) το αλλοδαπό διπλωματικό ή προξενικό εκπρόσωπο,
2ον) κάθε φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε πρεσβεία, διπλωματική αποστολή, προξενείο ή αποστολή αλλοδαπού κράτους για τη διεκπεραίωση κρατικών υποθέσεων που είναι πολίτης του εν λόγω κράτους και κάτοχος διπλωματικού διαβα¬τηρίου,
3ον) κάθε φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνούς Οργανισμού που έχει εγκατασταθεί βάσει διεθνούς συνθήκης την οποία εφαρμόζει η Ελλάδα.
Με τη σημείωση των παραπάνω κωδικών (015-016), οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι, υποβάλλοντας τη δήλωση τους, δεν έχουν υποχρέωση να δικαιολογήσουν τεκμήρια και συνεπώς δεν εφαρμόζονται για αυτούς οι διατάξεις των άρθρων 30 έως 34 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013, κατά ρητή διατύπωση της παρ. 4 του άρθρου 30.
Προσοχή: Tο “ΝΑΙ” εδώ, σημαίνει πότε δεν έχετε υποχρέωση να προσκομίσετε και να συμπληρώσετε τον κωδ. 049 στον πίνακα 7. Ωστόσο χωρίς την προσκόμιση αποδείξεων, ως μισθωτοί οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι δεν χάνετε τη μείωση του φόρου που προκύπτει με βάση την κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων έως 2.100 ευρώ για εισοδήματα μέχρι και 21 000 ευρώ. Για φορολογητέο εισόδημα το οποίο υπερβαίνει το ποσό των 21.000 ευρώ, το ποσό της μείωσης μειώνεται κατά 100 ευρώ ανά 1.000 ευρώ του φορολογητέου εισοδήματος.
Ποιους αφορά που δεν υποχρεούνται σε προσκόμιση αποδείξεων:
α) οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εξωτερικών και των λοιπών δημόσιων πολιτικών υπηρεσιών, της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
β) οι στρατιωτικοί, που υπηρετούν στην αλλοδαπή,
γ) όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας,
δ) όσοι διαμένουν οε ψυχιατρικό καταστήματα και
ε) οι φυλακισμένοι
(σχ. για το θέμα αυτό βλ. την πολ. 1070/2014. Επίσης και την πολ.1090/2.4.2014 με την οποία διευκρινίζεται ότι στις αποδείξεις συμπεριλαμβάνονται και αυτές που έχουν εκδοθεί σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ε.Ο.Χ).
Επισημάνσεις
* δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι δικαίωμα μείωσης φόρου με αποδείξεις έχουν μόνο όσοι φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και των συνταξιούχων και όχι οι υπόλοιποι φορολογούμενοι.
* επίσης δεν προσκομίζουν αποδείξεις δαπανών, δεδομένου ότι δεν δικαιούνται τη μείωση φόρου που προκύπτει από την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων οι λοιποί κάτοικοι εξωτερικού που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
Στο προηγούμενο 2ο μέρος μεταξύ άλλων κρίσιμων πληροφοριών καταγράψαμε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η δήλωση δεν υποβάλλεται από τον ίδιο τον φορολογούμενο, αλλά από άλλο πρόσωπο, που ενεργεί ως εκπρόσωπος του υπόχρεου φορολογούμενου. Οι περιπτώσεις αυτές όπως προβλέπονται στο άρθρο 67 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013 (σχ. και η πολ. 1067/20-3-2015), είναι:
* Ο πατέρας για τα εισοδήματα των ανήλικων παιδιών όταν υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση. Αν δεν υπάρχει πατέρας ή έχει χάσει τη γονική μέριμνα, την υποχρέωση για υποβολή δήλωσης την έχει η μητέρα.
* Ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο σύνδικος πτώχευσης ή ο μεσεγγυούχος για περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς ή επιδικίας ή πτώχευσης ή μεσεγγύησης, αντίστοιχα.
* Ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο δικαστικός συμπαραστάτης, στις περιπτώσεις, αντίστοιχα, ανηλίκων ή αυτών που έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
* Οι κληρονόμοι του φορολογουμένου για το συνολικό εισόδημά του μέχρι την ημέρα του θανάτου του.
Συνεπώς εφόσον ισχύει κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις σημειώνεται “X” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ”, αν η δήλωση υποβάλλεται:
* Από τον κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, μεσεγγυούχο ή προσωρινό διαχειριστή (κωδικός 329),
* Από τον επίτροπο, κηδεμόνα ανηλίκου ή δικαστικό συ¬μπαραστάτη (κωδ. 330).
* Από τον κληρονόμο του φορολογουμένου που απεβίωσε (κωδ. 331).
Σχετικά με τη συμπλήρωση του εκπροσώπου (παραλληλόγραμμο με την ένδειξη “Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του Φορολογικού Εκπροσώπου στον πίνακα 1, κλπ), αναφερθήκαμε στο 1ο μέρος του παρόντος οδηγού μας).
Το πιθανότερο είναι να μη μας αφορούν αυτές οι ενδείξεις οπότε δεν θα σημειωθεί οτιδήποτε.
Συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά- ιδιαίτερες διευκρινίσεις σε περιπτώσεις θανάτου του φορολογούμενου
* Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης σχολάζουσας κληρονομιάς ή επιδικίας ή μεσεγγύησης από τον κηδεμόνα, τον προσωρινό διαχειριστή ή το μεσεγγυούχο, κατά περίπτωση, καθώς και σε περίπτωση υποβολής δήλωσης για λογαριασμό ανηλίκων ή αυτών που έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον επίτροπο ή τον κηδεμόνα ή τον δικαστικό συμπαραστάτη, κατά περίπτωση, προσκομίζεται το νόμιμο στοιχείο από το οποίο αποδεικνύεται ο ορισμός των πιο πάνω προσώπων.
* Σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης από κληρονόμους θανόντος ή από κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ Ο Υ στη χωρική αρμοδιότητα της οποίος κατοικούσε ο κληρονομούμενος ή βρισκόταν η έδρα της επιχειρηματικής επαγγελματικής τους εγκατάστασης πριν από το θάνατό του (σχ. βλ. την πολ.1088/2015).
* Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα.
Στις περιπτώσεις θανάτου του φορολογούμενου, η δήλωση υποβάλλεται οπό τους κατά περίπτωση υπόχρεους καθ’ όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους (πολ. 1067/20-3-2015).
Παράδειγμα: Eάν ένας φορολογούμενος απεβίωσε στις 25/6/2014 η οικεία δήλωση φορολογίας εισοδήματος, η οποία θα περιλαμβάνει τα εισοδήματα που απέκτησε από 01/01/2014 έως 25/06/2014, θα μπορεί να υποβληθεί από τους κληρονόμους του μέχρι και τις 31/12/2015.
Η δήλωση της ημερομηνίας θανάτου καθώς και η σχέση των κληρονόμων πρέπει να έχουν δηλωθεί στο γραφείο Συμμόρφωσης και σχέσεων με τους Φορολογουμένους της αρμόδιας Δ Ο Υ.
Συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά
α) Ληξιαρχική πράξη θανάτου.
β) Πιστοποιητικό της αρμόδιας δημοτικής ή κοινοτικής αρχής από το οποίο να προκύπτει το είδος και ο βαθμός συγγένειας με τον κληρονομούμενο (πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών) ή κληρονομητήριο
γ) Πιστοποιητικό του Γραμματέα Πρωτοδικών ότι δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη ή σε περίπτωση δημοσίευσής της αντί¬γραφο της διαθήκης και πιστοποιητικό του Γραμματέα Πρωτοδικών ότι δεν έχει δημοσιευθεί νεότερη διαθήκη.
Προσοχή: Aν κάποιος από τους συζύγους απεβίωσε πριν την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης του φορολογικού έτους 2014,(π.χ στις 30-3-2015) πρέπει:
* εκτός από την υποβολή της δήλωσης του θανόντος (από τους κληρονόμους του), η οποία θα περιλαμβάνει τα εισοδήματα που απέκτησε από 01/01/2014 έως 31/12/2014,
* και ο επιζών σύζυγος να υποβάλει χωριστή δήλωση στο όνομά του και να δηλώσει τα εισοδήματα που απέκτησε από την 1-1-2014 έως 31-12-2014.
* επίσης, τα εισοδήματα από 1/1/2015 έως την ημερομηνία θανάτου (30-3-2015) θα δηλωθούν σε χωριστές δηλώσεις στο επόμενο έτος (σχ. βλ. την πολ.1110/23-4-2001).
Σημαντικοί είναι οι κωδικοί αυτοί, αφού με την συμπλήρωση τους, τα τεκμήρια διαβίωσης (του άρθρου 31 του Κ.Φ Ε), για συνταξιούχους οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους, εφαρμόζονται μειωμένα, κατά ποσοστό 30%, όπως ορίζει το άρθρο 33, του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013.
Συνεπώς γράφεται η πληροφορία και σημειώνεται “Χ” στο ΝΑΙ αν ο φορολογούμενος ή η σύζυγός του είναι συνταξιούχοι και γεννήθηκαν μέχρι 31-12-1949.
Έτσι για παράδειγμα, όσοι είναι άνω των 65 ετών και απασχολούν ένα νοσοκόμο, για την αμοιβή που του δίνουν δεν υπολογίζεται τεκμήριο. Επίσης τα τεκμήρια διαβίωσης από αυτοκίνητα, σπίτια κτλ. μειώνονται κατά 30% όταν αφορούν άτομα που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους.
Παρεμπιπτόντως, θυμίζουμε εδώ, ποια είναι τα τεκμήρια διαβίωσης (αντικειμενικές δαπάνες του άρθρου 31), που θα αναλύσουμε διεξοδικά και με παραδείγματα σε επόμενο μέρος, όταν αναφερθούμε στον πίνακα 5, που αφορά τα τεκμήρια:
α) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας, καθώς και των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας,
β) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που εκτιμάται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα μιας ή περισσοτέρων ιδιοκατοικούμενων ή μισθωμένων δευτερευουσών κατοικιών,
γ) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης,
δ) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που καταβάλλεται για ιδιωτικά σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης,
ε) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που καταβάλλεται για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.
στ) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη με βάση σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριότητας ή κατοχής,
ζ)η ετήσια αντικειμενική δαπάνη για αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα κυριότητας ή κατοχής,
η) η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, δεξαμενής κολύμβησης που προκύπτει για τον κύριο ή κάτοχο αυτής,
θ) η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογουμένου ορίζεται σε 3 000 ευρώ προκειμένου για τον άγαμο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
Σημειώστε “X” πάνω στην ένδειξη “ΝΑΙ” εάν εσείς ή η σύζυγό σας έχετε κάνει έναρξη επιτηδεύματος για πρώτη φορά οπό 1/1/2013.
Σημασία συμπλήρωσης του κωδικού: Για τα φυσικά πρόσωπα με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 1η Ιανουαρίου 2013 και για τα 3 πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους, ο συντελεστής φορολογίας του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας που φορολογούνται, μειώνεται στο μισό μέχρι το ακαθάριστο (όχι καθαρό) εισόδημα των 10.000 ευρώ. Δηλαδή για ακαθάριστο εισόδημα (ακαθάριστα έσοδο) μέχρι 10.000 ευρώ ο συντελεστής φορολογίας από 26% γίνεται 13%.
Η μεγαλύτερη μείωση φόρου που μπορεί να προκύψει είναι 1.300 ευρώ. Η μείωση αυτή ισχύει για τρία πρώτα χρόνιο άσκησης της δραστηριότητας (άρθρο 29 ν. 4172/2013).
Προσοχή: Αν το ακαθάριστο εισόδημα (ακαθάριστα έσοδα) που δηλώνονται είναι πάνω από 10.000 δεν ισχύει η μείωση. Παράδειγμα: για φορολογούμενο (ατομική επιχείρηση) με ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα 14.000 ευρώ, καθαρό εισόδημα 9.000 ευρώ και έναρξη δραστηριότητας τον Ιανουάριο του 2013, δεν εφαρμόζεται η μείωση του συντελεστή πρώτου κλιμακίου. Συνεπώς ο φόρος θα υπολογισθεί με 26%. Ήτοι 9.000Χ26%=2.340 ευρώ.
Οι κωδικοί αυτοί έχουν καθιερωθεί προκειμένου να έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του φορολογικού νόμου, 3986/2011 (άρθρο 31 παρ. 1), που ρυθμίζουν ευνοϊκότερη μεταχείριση όσον αφορά το τέλος επιτηδεύματος, σε όσους αμείβονται με “μπλοκάκι” αλλά είναι στην ουσία μισθωτοί.
Για τα πρόσωπα αυτά τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος, σε αντιδιαστολή με τις ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες για τους οποίους το τέλος επιτηδεύματος είναι 650 ευρώ, εξακολουθούν να ισχύουν όπως επιβλήθηκαν κατά το οικονομικό έτος 2012 και πιο συγκεκριμένα ειδικά για αυτούς επιβάλλεται ως εξής:
1) Με έδρα σε πόλη μέχρι 200.000 κατοίκους ή σε τουριστικούς τόπους, το τέλος είναι 400 ευρώ κάθε χρόνο.
2) Αν η έδρα είναι σε πόλεις πάνω από 200.000 κατοίκους, το τέλος είναι 500 ευρώ.(άρθρο 31 ν. 3986/2011).
Συνεπώς: Για το φορολογικό έτος 2014, προκειμένου το εισόδημα των αμειβόμενων με “μπλοκάκι” να θεωρηθεί ότι εμπίπτει στα εισοδήματα του άρθρου 12, του ΚΦΕ-Ν.4172/2013 και να φορολογηθεί με την κλίμακα των μισθωτών (αφαιρουμένων μόνο των ασφαλιστικών εισφορών, καθόσοντα πρόσωπο αυτά δεν δικαιούνται την έκπτωση των δαπανών του άρθρου 22 του Κ.Φ.Ε.), ο ενδιαφερόμενος επιλέγει “Χ” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ”, εφόσον πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:
α) υπάρχουν έγγραφες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεις έργου με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, τα οποία δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα τρία,
β) σε περίπτωση που υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες,
γ) να μην έχει την εμπορική ιδιότητα,
δ) να διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση (έδρα) στην κατοικία του. (σημ. η διάταξη καλύπτει και τις περιπτώσεις φιλοξενουμένων στους οποίους έχει παραχωρηθεί μέρος του ακινήτου για την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, για την οποία προκύπτει τεκμαρτό μίσθωμα για τον παραχωρητή) και
ε) να μην αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία σύμφωνα με τις περιπτώσεις α’ έως ε΄του άρθρου 12 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013.Σχετικές διευκρινίσεις μας δίνει η πολ. 1047/12-2-2015, στην οποία παραπέμπουμε τον ενδιαφερόμενο αναγνώστη του οδηγού μας.
Προσοχή: Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 019-020 σε συνδυασμό με τους κωδικούς 307-308, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους τρεις (3), πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.
Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 307-308 σε συνδυασμό με τους κωδικούς 019-020, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους τρεις (3), πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.
Επιλέξτε “X” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ”, αν εσείς ο ίδιος ή η σύζυγος σας ασκείτε επιχειρηματικη δραστηριότητα με ιδιότητα εμπορική και έχετε γεννηθεί μέχρι και την 31-12-1952.
Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται από όσους δικαιούνται απαλλαγής από την καταβολή του τέλους επιτηδεύματος επειδή υπολείπονται τρία (3) έτη από το έτος συνταξιοδότησης τους. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.
Σημειώνεται “Χ” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ” από τους επαγγελματίες εκείνους που ο κύκλος εργασιών μειώνεται για 2 συνεχόμενες διαχειριστικές περιόδους και ο αριθμός των εργαζομένων παραμένει ο ίδιος. Οι επαγγελματίες αυτοί έχουν μείωση φορολογίας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 73 του ν.3842/2010 και πιο συγκεκριμένα:
Αφορά ατομικές επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες όταν ο κύκλος εργασιών τους μειώνεται για 2 συνεχόμενες διαχειριστικές περιόδους, έναντι της προηγούμενης κάθε φορά διαχειριστικής περιόδου, οπότε μειώνεται η φορολογία τους, με την προϋπόθεση ότι ο αριθμός των εργαζομένων που υπάρχει κατά την προηγούμενη της διετίας διαχειριστική περίοδο, δεν μειώνεται σε καμία από τις τρεις πιο πάνω διαχειριστικές περιόδους.
Σε αυτές τις ατομικές επιχειρήσεις ή τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα παρέχεται μείωση των καθαρών κερδών και καθαρών εισοδημάτων κατά ποσοστό 20% (σχ. βλ. άρθρο 73 ν.3862/2010 και πολ.1088/2010).
Για τους φορολογούμενους που κατοικούν μόνιμα σε νησιά με πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, κάτω από 3.100 κατοίκους, καθώς και τους κατοίκους της Κεφαλλονιάς (για εισοδήματα από 1/1/2014 έως 31/12/2015), το φορολογητέο εισόδημα του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας μισθωτών και συνταξιούχων (παρ. 1 άρθρου 15) καθώς και επιχειρηματικής δραστηριότητας (παρ. 5 άρθρου 29), αυξάνεται κατά 50%, προκειμένου να υπολογιστεί το ποσό του φόρου που αναλογεί στο εισόδημά τους.
Επομένως σημειώνεται “Χ” στο “ΝΑΙ” αν ο φορολογούμενος ή η σύζυγος του κατοικεί μόνιμα σε νησί που έχει πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους ή είναι μόνιμος κάτοικος Κεφαλλονιάς. Σημειώνεται ότι το νησί της Κεφαλλονιάς, αν και έχει πάνω από 3.100 κατοίκους, προστέθηκε σ’ αυτήν την κατηγορία λόγω των καταστροφικών σεισμών.
Για τους κατοίκους των νησιών αυτών προκειμένου να υπολογισθεί ο φόρος που αναλογεί στο εισόδημά τους αυξάνεται το πρώτο κλιμάκιο της φορολογικής κλίμακας κατά 50%.
Συνεπώς σύμφωνα με την κλίμακα που ισχύει φέτος για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους το πρώτο κλιμάκιο της κλίμακας από 25.000 γίνεται 37.500. (Σημ. ο φορολογικός συντελεστής για το κλιμάκιο αυτό είναι 22%).
Για όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα (επαγγελματίες κλπ.) το πρώτο κλιμάκιο της κλίμακας από 50.000 γίνεται 75.000. (σημ. ο φορολογικός συντελεστής για το κλιμάκιο αυτό είναι 26% και δεν υπάρχει αφορολόγητο).
Για όσους δηλώνουν εισοδήματα από ακίνητα και κινητές αξίες το πρώτο κλιμάκιο της κλίμακας από 12.000 γίνεται 18.000. (σημ. ο φορολογικός συντελεστής για το κλιμάκιο αυτό είναι 11% και δεν υπάρχει αφορολόγητο).
Για να αποδειχθεί η μόνιμη κατοικία πρέπει να υπάρχει βεβαίωση του Προέδρου της Κοινότητας ή του Δημάρχου ότι ο φορολογούμενος είναι γραμμένος στα δημοτολόγια της Κοινότητας ή του Δήμου που βρίσκεται σε νησί που έχει κάτω από 3.100 κατοίκους και ότι κατοικεί μόνιμα στο νησί αυτό. Το ίδιο ισχύει και για την Κεφαλλονιά.
Για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους Ν.Π.Δ.Δ. που υπηρετούν στα νησιά αυτά δεν απαιτείται η εγγραφή τους στα Δημοτολόγια του νησιού, πρέπει όμως να έχουν κατοικήσει τουλάχιστον 9 μήνες σε αυτά, μέσα στο 2014.
Αν στο νησί διαμένει ένας από τους δύο συζύγους και ο άλλος σύζυγος μένει λόγω εργασίας σε άλλο μέρος την απαλλαγή την δικαιούται μό¬νο ο σύζυγος που διαμένει στο νησί.
Για τους επιχειρηματίες – φυσικά πρόσωπα δεν αρκεί η βεβαίωση μόνιμης κατοικίας αλλά θα πρέπει και να αποδεικνύουν ότι η επιχειρηματική τους δραστηριότητα ασκείται κατά κύριο λόγο εντός των συγκεκριμένων νησιών (σχ. βλ. πολ. 1088/2015).
Η σημασία των κωδικών αυτών είναι ότι σημειώνοντας με “X” τη λέξη “ΝΑΙ” έχετε την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με όσους κατοικούν στην Ελλάδα. Δηλαδή, έχουν εφαρμογή τα πλεονεκτήματα με όσες περιπτώσεις μειώνουν τον φόρο, σε αντίθεση με τους λοιπούς κατοίκους της αλλοδαπής. (σημ. σχετικά με τους κωδικούς αυτούςείναι και η ανάλυση των κωδικών 319-320, που αναφερθήκαμε πιο πάνω).
Τα πλεονεκτήματα αυτά είναι: α) η μείωση του φόρου εισοδήματος που προκύπτει από την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων, κατά 2.100 ευρώ για εισόδημα μέχρι 21.000 ευρώ, β) η μείωση του φόρου κατά 200 ευρώ, που προκύπτει από την κλίμακα (για όλα τα εισοδήματα) για τον φορολογούμενο και τα εξαρτώμενα μέλη του λόγω αναπηρίας ή ιδιαίτερης κατηγορίας, γ) η μείωση φόρου που προκύπτει κατά 10% για τα ποσά ιατρικών δαπανών.
Το πιθανότερο είναι να μη σας αφορούν αυτές οι ενδείξεις οπότε δεν θα σημειωθεί οτιδήποτε.
Σημειώνεται “Χ” στο ΝΑΙ αν ο φορολογούμενος ή η σύζυγός του ή και οι δύο έχουν περιουσία (ακίνητα, καταθέσεις κτλ.) στο εξωτερικό.
Η περιουσία μπορεί να αφορά σπίτια, οικόπεδα, καταστήματα ή άλλα ακίνητα ,όπως και καταθέσεις σε ευρώ ή σε οποιοδήποτε άλλο νόμισμα.
Η περιουσία εκτός από ακίνητα και χρήματα μπορεί να αφορά και οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο υλικό ή άυλο π.χ. μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα κλπ.
Η συμπλήρωση αυτής της ένδειξης είναι για άλλους λόγους και όχι για τη διαμόρφωση του ποσού του φόρου που θα πληρώσει τελικά ο φορολογούμενος.
Προσοχή: Tα εισοδήματα από το εξωτερικό, τα οποία φορολογούνται στην Ελλάδα ή και στην Ελλάδα, πρέπει να δηλώνονται στους ανάλογους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης. Συνεπώς με τους κωδικούς 029-030, όταν υπάρχουν εισοδήματα από το εξωτερικό, σχετίζονται οι ανάλογοι κωδικοί δήλωσης.
Γιατί χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή οι κωδικοί 905-906
α) Τα πρόσωπα που είναι:
* ολικώς τυφλοί: θα έχουν απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για τους μισθούς, τις συντάξεις και την πάγια αντιμισθία τους. Δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος αν τα πρόσωπα της κατηγορίας αυτής είναι επιτηδευματίες (παράγραφος 2 του άρθρου 29 του Ν 3986/2011,άρθρο 14§2ετου ΚΦΕ-Ν 4172/2013)
* παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες που υπερβαίνουν σε ποσοστό το 80%: θα έχουν απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, για τους μισθούς, τις συντάξεις και την πάγια αντιμισθία τους. Δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος αν τα πρόσωπα της κατηγορίας αυτής είναι επιτηδευματίες. (παράγραφος 2 του άρθρου 29 του Ν 3986/2011, άρθρο 14§2ε του ΚΦΕ-Ν 4172/2013).
Διευκρίνιση: Σημειώνεται ότι και τα εισοδήματα των προσώπων που έχουν κινητική αναπηρία 80% ακριβώς, απαλλάσσονται της εισφοράς αλληλεγγύης (άρθρο 29 ν. 3986/2011).
* Τα προαναφερόμενα πρόσωπα πρέπει να συμπληρώσουν τους παραπάνω κωδικούς 905-906 της δήλωσης και με την προϋπόθεση ότι η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (εφεξής Δ.ΗΛΕ.Δ) έχει την πληροφορία για την παραπάνω αναπηρία.
β) διαφορετικά αντιμετωπίζονται φορολογικά τα πρόσωπα που παρουσιάζουν αναπηρία με ποσοστό 80% και πάνω (σχετ. οι παρακάτω κωδικοί 913-914):
1ον) απαλλάσσονται του φόρου τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις (άρθρο 14 ΚΦΕ)
2ον) επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όταν η αναπηρία δεν είναι κινητική,
3ον) δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος, όταν ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα.
Το γεγονός αυτό πρέπει να δηλώνεται υπεύθυνα, από τον ίδιο τον φορολογούμενο, στην περίπτωση 19 του πίνακα 2 της πρώτης σελίδας της δήλωσης (έντυπο Ε1) στους παρακάτω κωδικούς 913-914 και να υπάρχει ομοίως η σχετική πληροφορία στη Δ.ΗΛΕ.Δ.
Σε διαφορετική περίπτωση και μετά από σχετικό μήνυμα κατά την ηλεκτρονική υποβολή, θα πρέπει να αποσταλεί η βεβαίωση στη Δ.ΗΛΕ.Δ, προκειμένου να ενημερωθεί το αρχείο της.
Τα παραπάνω ισχύουν ακόμα και αν ο εκάστοτε υπόχρεος εργοδότης των ανωτέρω προσώπων έχει αποστείλει ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων, στο οποίο οι αποδοχές, οι συντάξεις και τα επιδόματά τους εμφανίζονται ως εισοδήματα υποκείμενα σε φόρο.
Επισημαίνουμε ότι εάν η δήλωση έχει υποβληθεί οριστικά και έχει εκκαθαριστεί με λάθος στοιχεία, χωρίς την απαλλαγή της αναπηρίας, η διόρθωση θα γίνει με υποβολή ηλεκτρονικής τροποποιητικής δήλωσης για να συμπληρωθούν οι κωδικοί 905-906, 913-914 (του πίνακα 2) κατά περίπτωση και να αποσταλεί, εφόσον απαιτείται, η σχετική βεβαίωση αναπηρίας στη Δ.ΗΛΕ.Δ.”
Που γράφονται τα απαλλασσόμενα ποσά των πιο πάνω προσώπων:
πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 657-658 (όταν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση) ή 617-618 (όταν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση) του πίνακα 6 της δήλωσης, ενώ ο τυχόν φόρος που έχει παρακρατηθεί για τα υπόψη ποσά στους κωδικούς 313-314 και η εισφορά αλληλεγγύης στους κωδικούς 333-334 του πίνακα 4α της δήλωσης, για συμψηφισμό ή επιστροφή.
Προσοχή: Αν δεν έχει παρακρατηθεί φόρος για αυτά τα ποσά, δεν χρειάζεται να συμπληρωθούν με “Χ” οι παραπάνω κωδικοί 905 και 906.
Γιατί χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή οι κωδικοί 913-914
Σχετική ανάλυση για τα πρόσωπα της κατηγορίας αυτής κάναμε πιο πάνω στους κωδ. 905-906.
Τα πρόσωπα που παρουσιάζουν αναπηρία με ποσοστό 80% και πάνω (όταν δεν έχουν κινητική αναπηρία αλλά έχουν άλλου είδους αναπηρία):
1ον ) απαλλάσσονται του φόρου τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις (άρθρο 14 ΚΦΕ)
2ον ) επιβάλλεται όμως ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όταν η αναπηρία δεν είναι κινητική,
3ον ) δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος, όταν ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα.
Επομένως εδώ σημειώνεται “Χ” στο “ΝΑΙ”, αν ο φορολογούμενος ή η σύζυγος του ή και οι δύο παρουσιάζουν αναπηρία σε πο¬σοστό από 80% και πάνω όταν η αναπηρία δεν είναι κινητική αλλά είναι άλλου είδους αναπηρία. Αν η αναπηρία είναι κινητική σημειώνεται “Χ” στο “ΝΑΙ” στους κωδικούς 905-906, του παρόντα πίνακα 2.
Που γράφονται τα απαλλασσόμενα ποσά των πιο πάνω προσώπων:
πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6 της δήλωσης, ενώ ο τυχόν φόρος, στους κωδ. 613-616 στους οποίους πρέπει να είναι προ-συμπληρωμένα τα ποσά. Αν δεν είναι, συμπληρώνονται από το φορολογούμενο στους κωδικούς 659-660 και ο τυχόν φόρος στους κωδικούς 433-434 του πίνακα 6.
Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται από τα πρόσωπα που έχουν την ιδιότητα που αναφέρεται στην περίπτωση ε’ της παρ 3 του άρθρου 29 του Ν. 3986/2011 (Υπουργοί, Βουλευτές, Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς Υπουρ¬γείων, Δήμαρχοι Γενικοί Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων,Περιφερειάρχες, Ευρωβουλευτές κ.λ.π.), προκειμένου να υπολογισθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης στο συνολικό καθαρό εισόδημα με συντελεστή 5%.
Επίσης αφορά τους Διοικητές, Υποδιοικητές, Προέδρους διοικητικών συμβουλίων, Διευθύνοντες και εντεταλμένους συμβούλους των νομικών προ¬σώπων δημοσίου δικαίου, τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών κ.λπ. εφόσον οι πάσης φύσεως αποδοχές και πρόσθετες αμοιβές ή απολαβές τους είναι τουλάχιστον ίσες με τις αποδοχές Γενικού Γραμματέα Υπουργείου. (σημ. υπενθυμίζουμε ότι με τον πρόσφατο νόμο 4334/2015, άρθρο1, παρ.7, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα από 1-1-2015 για τα παραπάνω πρόσωπα, ορίζεται στο 8%. (σχ. βλ. για τις αλλαγές στην εισφορά αλληλεγγύης με τον προαναφερθέντα νέο νόμο, την πολ.1159/17.7.2015).
Η συμπλήρωση των ενδείξεων του πίνακα αυτού, είναι πολύ σημαντική, διότι παρέχεται πρόσθετη μείωση του φόρου κατά την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, που προκύπτει από τις κλίμακες φορολογίας (μισθωτών-συνταξιούχων, επιχειρηματικής δραστηριότητας, εισοδημάτων από κεφάλαιο), κατά 200 ευρώ για το φορολογούμενο και για καθένα από τα εξαρτώμενα μέλη του (σημ. αυτά προσδιορίζονται στο άρθρο 11 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013), εφόσον υπάρχει αναπηρία στον ίδιο τον φορολογούμενο και τα εξαρτώμενα μέλη του.(βλ, πιο κάτω το είδος της αναπηρίας).
Επομένως αναπηρία μπορεί να έχει ο φορολογούμενος, η σύζυγός του ή τα προστατευόμενα μέλη.
Επίσης η μείωση των 200 ευρώ γίνεται από το φόρο που προκύπτει για καταβολή. Αν δεν προκύπτει φόρος για καταβολή, δεν γίνεται επιστροφή φόρου του παραπάνω ποσού λόγω της αναπηρίας.
Προσοχή: Από τις τρεις ενδείξεις του παραπάνω πίνακα 3, η πρώτη και η τρίτη, συμπληρώνεται με “Χ” στο “ΝΑΙ” ή τίποτε. Στην δεύτερη ένδειξη γρά¬φεται ένας αριθμός ή τίποτε.
Κατηγορίες απαλλασσόμενων αναπήρων:
α) πρόσωπα με τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) αναπηρία η οποία πιστοποιείται με την γνωμάτευση του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανώτατης του Στρατού Υγειονομικής Υπηρεσίας (Α.Σ.Υ.Ε.) για την πιστοποίηση αναπηρίας.
β) ανάπηροι αξιωματικοί και οπλίτες, οι οποίοι έχουν αποστρατευτεί ή/και αξιωματικοί, οι οποίοι υπέστησαν τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο,
γ) θύματα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών που δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από πολεμική αιτία, συμπεριλαμβανομένων μελών των οικογενειών αξιωματικών και οπλιτών που απεβίωσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας, τα οποία δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
δ) πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη από το δημόσιο ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου.
001-002″Δικαιούστε μείωση φόρου 200€ λόγω αναπηρίας από 67% και άνω;”
Σημειώνεται “Χ” πάνω στο “ΝΑΙ” αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τον υπόχρεο και τη σύζυγο του για μείωση του φόρου κατά 200 ευρώ λόγω αναπηρίας κτλ.
Για τη μείωση του φόρου κατά 200 ευρώ, χρειάζεται να υπάρχουν τα παρακάτω δικαιολογητικά, από τα οποία προκύ¬πτει ότι ο φορολογούμενος ή τα εξαρτώμενα μέλη του, δικαιούνται τη μείωση λόγω αναπηρίας.Σχ. βλ. και τις πολ 1088/17.4.2015 και την πολ.1052/20-2-2015.
Για πρόσωπα με ποσοστό αναπηρίας από 67% και πάνω, γνωμάτευση του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανωτάτης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε.), στις οποίες θα πρέπει να διαπιστώνεται και βεβαιώνεται ρητά το πο¬σοστό της αναπηρίας του προσώπου που αφορά, καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία.
Γίνονται δεκτές, πλην των γνωματεύσεων της Α.Σ.Υ.Ε και οι γνωματεύσεις που εκδίδονται από τις υγειονομικές επιτροπές Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε). Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.). Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας. Α.Υ.Ε. του Πυροσβεστικού Σώματος (σχ. πολ.1052/20-2-2015).
Σύμφωνα με την πολ. 1052/20-2-2015, οι ήδη εκδοθείσες γνωματεύσεις πριν την 01.09.2011 (ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α) από τις υγειονομικές επιτροπές των νομαρχιών, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση της υπόψη φορολογικής ελάφρυνσης επ’ αόριστον, αν πρόκειται για επ’ αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους.
Σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί ελλιπείς γνωματεύσεις, δεν θα γίνονται δεκτές για την αναγνώριση της εν λόγω φορολογικής ελάφρυνσης.
Διευκρίνιση: στο νόμο αναφέρεται ρητά ότι δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία (Π0Λ 1088/2015). Δεν συμπληρώνονται ταυτόχρονα οι κωδικοί 001 -002 και 009-010.
005-006 “Αριθμός προσώπων του πίνακα 8 με αναπηρία 67% και άνω (αριθμητικά)”:
Εδώ γράφονται αριθμητικά τα πρόσωπα του πίνακα 8 (βλ. πιο κάτω) που έχουν αναπηρία από 67% και πάνω, είναι τυφλά, νεφροπα¬θή και κάνουν αιμοκάθαρση, πάσχουν από μεσογειακή αναιμία και κάνουν μεταγγίσεις αίματος κτλ
Μαζί με τη δήλωση πρέπει να υποβληθούν και τα δικαιολογητικά τα οποία θα αποδεικνύουν την αναπηρία, την πάθηση και γενικά την ιδιότητα που δίνει το δικαίωμα για μείωση του φόρου κατά 200 ευρώ, για κάθε εξαρτώμενο μέλος που έχει τις προϋποθέσεις.
Όταν η δήλωση είναι ατομική και όχι των δύο συζύγων, ο αριθμός των αναπήρων προσώπων του πίνακα 8. που είναι συγ¬γενείς με τον υπόχρεο, γράφεται στο 005.
Όταν η δήλωση αφορά τους δύο συζύγους, ο αριθμός των αναπήρων προσώπων του πίνακα 8, που είναι συγγενείς με τον υπόχρεο, γράφεται στο 005.
Όταν είναι συγγενείς με τη σύζυγο γράφεται στο 006.
009-010 “Δικαιούστε μείωση φόρου 200 ευρώ σύμφωνα με τις διατάξεις περ. β’, γ’ και δ’ άρθρ. 17 Κ.Φ.Ε”
Εδώ γράφονται αριθμητικά τα πρόσωπα που δικαιούνται μείωση φόρου 200 ευρώ και είναι:
α) Ανάπηροι αξιωματικοί και οπλίτες, οι οποίοι έχουν αποστρατευτεί ή/και αξιωματικοί, οι οποίοι έπαθαν τραύμα ή νόσημα που συνέβη λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο. (περ. β΄ του άρθρου 17 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013).
β) θύματα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών που δικαιούνται να παίρνουν σύνταξη από πολεμική αιτία, συμπεριλαμβα¬νομένων μελών των οικογενειών αξιωματικών και οπλιτών που απεβίωσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας τα οποία δικαιούνται να παίρνουν σύνταξη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. (περ. γ΄ του άρθρου 17 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013).
γ) Πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη από το δημόσιο ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέ¬μου (περ. δ΄ άρθρου 17 του ΚΦΕ- Ν.4172/2013).
Για τη μείωση του φόρου κατά 200 ευρώ χρειάζεται να υπάρχουν τα εξής δικαιολογητικά:
* Για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες ή θύματα πολέμου, καθώς και για ανάπηρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυ¬λίου πολέμου, βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
* Ειδικά για τους ανάπηρους αξιωματικούς και οπλίτες, καθώς και τα θύματα πολέμου αρκούν τα ενημερωτικά σημειώματα πληρωμής της σύνταξής τους, στα οποία αναγράφεται ο δεκαψήφιος αριθμός μητρώου της σύνταξής τους, ο οποίος πρέπει να αρχίζει από 3 ή 4 (πολ.1040/2008).
* Για αξιωματικούς οι οποίοι τραυματίστηκαν ή νόσησαν λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο, βεβαίωση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας που τους χορηγεί τις αποδοχές τους.
* Για τα θύματα τρομοκρατικών ενεργειών βεβαίωση από τον συνταξιοδοτικό φορέα ότι ο φορολογούμενος έχει αναγνωρι¬στεί ως θύμα τρομοκρατικής ενέργειας και συνταξιοδοτείται για το λόγο αυτό, βάσει του νομοθετικού πλαισίου, όπως ισχύει κά¬θε φορά.
* Στα θύματα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών συμπεριλαμβάνονται και τα μέλη των οικογενειών αξιωματικών και οπλι¬τών που απεβίωσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας (σε ειρηνική περίοδο) και τα οποία δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Διευκρινίζεται ότι στην έννοια των θυμάτων πολέμου υπάγονται και οι άμαχοι που έπαθαν από πολεμικά γεγονότα και λαμβάνουν σύνταξη από πολεμική αιτία. (σχ. βλ. τις οδηγίες στις πολ. 1052/ 20-2-2015 και 1088/17-4-2015).
Προσοχή: Δεν συμπληρώνονται συγχρόνως οι κωδικοί 001 -002 και 009-010 (δεν μπορεί να δοθεί δύο φορές η μείωση του φόρου των 200 ευρώ).
* Ο κ. Γιώργος Δ. Χριστόπουλος είναι Φοροτεχνικός (Μέλος του ΔΣ της ΠΟΦΕΕ και Γεν. Γραμματέας της ΕΦΕΕΑ
** Ο κ. Κωνσταντίνος Χριστόπουλος είναι επίσης Φοροτεχνικός
e-mail:g.christopoulos@mental.gr
Στο επόμενο 4ο μέρος:ανάλυση και συμβουλές για τη συμπλήρωση
– του πίνακα 4Α με όλα τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, μισθοί και συντάξεις που αποκτώνται στο εξωτερικό, εισόδημα από “τα μπλοκάκια”, αμοιβές μελών Δ.Σ., παροχές σε είδος του άρθρου 13 του ν.4172/2013,αμοιβές ασκούμενων δικηγόρων, πρακτική άσκηση φοιτητών,συμμετοχή σε επιδοτούμενα σεμινάρια, περιστασιακά απασχολούμενοι κτλ, αμοιβές με εργόσημο, αμοιβές από οικοδομικά ένσημα κλπ.
Ποια άλλα εισοδήματα μισθωτών υπηρεσιών απαλλάσσονται αλλά πρέπει να δηλωθούν στον πίνακα 6.
– του πίνακα 4Β με τα εισόδημα αξιωματικών και κατωτέρου πληρώματος Ε. Ν.