Η έκθεση κερδών και ζημιών, επίσης γνωστή ως κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων, δείχνει την κερδοφορία της επιχείρησης κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης περιόδου. Μπορεί να καλύψει οποιαδήποτε χρονική περίοδο, αλλά πιο συχνά θα πρέπει να παράγεται μηνιαία, τριμηνιαία ή σε ετήσια βάση.
Ο λογαριασμός αποτελεσμάτων είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την παρακολούθηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι επενδυτές μελετούν τις εκθέσεις κερδών και ζημιών για τη μέτρηση της οικονομικής ευρωστίας μιας πιθανής επένδυσης ή την απόδοση της επένδυσης τους.
Το περιεχόμενο όμως της έκθεσης αυτής είναι :
- Έσοδα που προκύπτουν από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες (δηλαδή την πώληση των προϊόντων και υπηρεσιών), τυχόν έσοδα που προέρχονται από δευτερεύουσες δραστηριότητες (π.χ. τραπεζικοί τόκοι) . Το πιο σημαντικό μέρος του τμήματος εσόδων της έκθεσης κερδών και ζημιών είναι το σύνολο των πωλήσεων.
- Έξοδα, δηλαδή δαπάνες που προκύπτουν για την άσκηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (π.χ. κόστος εργασίας), τυχόν δευτερογενείς δαπάνες και τυχόν άλλες δαπάνες κατά τη διάρκεια της περιόδου.
Στην έκθεση κέρδους ή ζημιών τα σημαντικότερα στοιχεία είναι :
- Το κόστος πωληθέντων (δηλαδή το κόστος της άμεσης εργασίας και πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αγαθών ή υπηρεσιών)
- Οι λειτουργικές δαπάνες (δηλαδή το κόστος της έμμεσης εργασίας και οποιαδήποτε άλλα έξοδα που δεν συνδέονται άμεσα με την παραγωγή αγαθών ή υπηρεσιών).
Φυσικά, θα πρέπει να εξεταστεί η μείωση του κόστους στο μέτρο του δυνατού. Ένας αυξανόμενος αριθμός για το κόστος των υλικών θα μπορούσε να σημαίνει για παράδειγμα ότι θα πρέπει να βρεθεί ένας διαφορετικός προμηθευτής, ή να βρει η επιχείρηση πιο αποτελεσματικούς τρόπους για την παραγωγή των προϊόντων ή την παροχή των υπηρεσιών. Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι ο πληθωρισμός είναι πιθανό να προκαλέσει αύξηση κόστους σε μια αγορά για κάποιο χρονικό διάστημα.
Θα πρέπει ,επίσης, να ελέγχει η επιχείρηση την έκθεση της για τυχόν ξαφνικές δαπάνες ή απροσδόκητες αυξήσεις στις δαπάνες, όπως επίσης να προσδιορίζει τις σταδιακές αυξήσεις που οφείλονται σε παράγοντες όπως ο πληθωρισμός καθώς και στις ετήσιες ,για παράδειγμα, μισθολογικές αυξήσεις των εργαζομένων.
Ο λογαριασμός αποτελεσμάτων μας παρουσιάζει τον τρόπο που μπορούμε να υπολογίσουμε το κέρδος στην επιχείρηση. Οι υπολογισμοί είναι :
- Μικτό κέρδος = έσοδα – κόστος πωληθέντων , όπου είναι η διαφορά μεταξύ των συνολικών πωλήσεων και του κόστους παραγωγής των αγαθών ή υπηρεσιών που πουλά μια επιχείρηση. Είναι ένας δείκτης της συνολικής αποδοτικότητας της παραγωγής και ένα βασικό στοιχείο για τον καθορισμό των τιμών και των στόχων για τις πωλήσεις.
- Το μικτό περιθώριο κέρδους = (ακαθάριστα έσοδα κέρδος ÷) x 100
- Λειτουργικά κέρδη = μεικτό κέρδος – λειτουργικά έξοδα
- Κέρδη που προκύπτουν από τις βασικές λειτουργίες. Δεν περιλαμβάνονται τα έξοδα από τόκους ή φόρους .
- Καθαρά κέρδη = λειτουργικά κέρδη – (φόροι + τόκοι)
Η κατάσταση έκθεσης κέρδους ή ζημιάς ή αλλιώς λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική για την επιχείρηση διότι καθορίζει την χάραξη της πορείας της μέσω αποφάσεων που επηρεάζουν όλα τα τμήματα της όπως πχ την κοστολόγηση προϊόντων ή υπηρεσιών και την πορεία της στο οικονομικό περιβάλλον όπως αυτό διαμορφώνεται κάθε φορά.
Επιμέλεια : Γεώργιος Εγγλεζάκης, Λογιστής Φοροτεχνικός, Σύμβουλος επιχιρήσεων