Με την απόφαση της Δημόσιας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ΠΟΛ.1034/07.03.2017 «Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, φορολογικού έτους 2016, των λοιπών εντύπων και των δικαιολογητικών εγγράφων που υποβάλλονται με αυτή» (ΦΕΚ Β΄759/09.03.2017) δόθηκαν σχετικές διευκρινίσεις και οδηγίες, για το σύνολο των οποίων θα πρέπει να ανατρέξετε στην απόφαση αυτήν.
Με το παρόν πόνημα, και σε συνδυασμό με τις οικείες διατάξεις του Κ.Φ.Ε. (Ν.4172/2013), περιορίσθηκα στις αλλαγές – διαφοροποιήσεις των κωδικών, μεταξύ των Εντύπων Ε1 φορολογικού έτους 2016 και φορολογικού έτους 2015.
Πίνακας 2 «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ»
Α) Προσθήκη νέων κωδικών
Κωδικός 320 «2. Είστε φορολ. κάτοικος αλλοδαπής και υποχρεούστε να υποβάλετε φορ. δήλωση στην Ελλάδα;»
Συμπληρώνεται στην περίπτωση που η σύζυγος ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης είναι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής.
Κωδικοί 021– 022 «12. Ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα και είστε ασφαλισμένος στον ΟΓΑ;»
Συμπληρώνονται όταν ασκείται επιχειρηματική δραστηριότητα και ο φορολογούμενος είναι ασφαλισμένος στον Ο.Γ.Α.
Κωδικοί 037 – 038 «13. Είστε κατ’επάγγελμα αγρότης;»
Καταχωρίζεται η ένδειξη ότι ο ασκών αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα είναι κατ΄ επάγγελμα αγρότης σύμφωνα με την επίσημη ταυτοποίηση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 3874/2010 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 65 του Ν.4389/2016).
Σημειώνεται ότι, με την παρ. 3 του άρθρου 29 του Κ.Φ.Ε., εκτός των άλλων, ορίζονται και τα εξής:
Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15 (κλίμακα μισθωτών – συνταξιούχων).
Με τις προϊσχύσασες διατάξεις, τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούντο με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό(13%).
Σημειώνεται ότι, στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων.
Στην περίπτωση, όμως, που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση.
Η μείωση του φόρου για τους ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εφαρμόζεται μόνο για τους κατ΄ επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφόσον τουλάχιστον το 50% του εισοδήματός τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα.
Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16.
Δηλαδή, η μείωση του φόρου, μετά την αντικατάσταση των διατάξεων του άρθρου 16 με την παρ. 2 του άρθρου 112 του Ν.4387/2016 έχει ως εξής:
| Φορολογητέο εισόδημα | Μείωση φόρου | |
| Μέχρι τις 20.000 | 1.900 | Χωρίς εξαρτώμενα τέκνα |
| 1.950 | Με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο | |
| 2.000 | Με δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα | |
| 2.100 | Με τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα | |
| Άνω των 20.000 | Περιορισμός της μείωσης κατά 10 ανά 1.000 φορολογητέου εισοδήματος | |
Εάν το ποσό του φόρου είναι μικρότερο των ποσών της μείωσης, η μείωση του φόρου περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου.
Δεν χορηγείται μείωση όταν το φορολογητέο εισόδημα υπερβαίνει τα ακόλουθα ποσά:
| Φορολογητέο εισόδημα | |
| 210.000 | Χωρίς εξαρτώμενα τέκνα |
| 215.000 | Με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο |
| 220.000 | Με δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα |
| 230.000 | Με τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα |
Το αφορολόγητο όριο ή η φορολογική έκπτωση του άρθρου 16 μηδενίζει τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος στις ακόλουθες περιπτώσεις:
| Φορολογητέο εισόδημα | Αναλογών φόρος και ισόποση μείωσή του | |
| 8.636,36 | 1.900 | Χωρίς εξαρτώμενα τέκνα |
| 8.863,64 | 1.950 | Με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο |
| 9.090,91 | 2.000 | Με δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα |
| 9.545,45 | 2.100 | Με τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα |
Κωδικοί 011 – 012 «19. Ανήκετε στην κατηγορία της περ. 5 του άρθρου 7 Ν.4304/2014;»
Συμπληρώνονται από όσους ανήκουν στην κατηγορία της παρ. 5 του άρθρου 7 Ν. 4304/2014.
Αναφέρεται στον υπολογισμό του ανωτάτου ορίου των 20.000 ευρώ για την ιδιωτική χρηματοδότηση πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού, από το ίδιο πρόσωπο, κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους, δεν συμπεριλαμβάνονται τα ποσά της αποζημίωσης βουλευτών και ευρωβουλευτών και των συντάξεων βουλευτών και ευρωβουλευτών που διατίθενται στα κόμματα ή σε συνασπισμούς κομμάτων. [βλ. και «Προσθήκη νέων κωδικών» στον «Πίνακα 7»].
Β) Κατάργηση παλαιών κωδικών
Κωδικοί 007 – 008 «13. Κατοικείτε μόνιμα σε νησί με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους ή είστε μόνιμος κάτοικος Κεφαλλονιάς;»
Με την καταργηθείσα διάταξη προβλεπόταν ότι, για τους φορολογούμενους που κατοικούν μόνιμα σε νησιά με πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, κάτω από 3.100 κατοίκους, το φορολογητέο εισόδημα του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας της παρ. 1 του άρθρου 15 (0 – 20.000 ευρώ) αυξάνεται κατά 50%, προκειμένου να υπολογιστεί το ποσό του φόρου που αναλογεί στο εισόδημά τους.
Κωδικοί 011 – 012«18. «Είστε υπόχρεος περ. ζ΄ παρ. 3 άρθρ. 29 ν. 3986/2011 για την επιβολή ειδικής εισφοράς 8%;»
Η ανωτέρω καταργηθείσα διάταξη αφορούσε στην επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης με την εφαρμογή συντελεστή 8% επί του συνολικού εισοδήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Προέδρου και των Αντιπροέδρων της Βουλής, των Βουλευτών, του Προέδρου και των Αντιπροέδρων της Κυβέρνησης, των Υπουργών, των Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών, των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων Υπουργείων, των Γενικών Γραμματέων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, των Περιφερειαρχών, των Ευρωβουλευτών, των Δημάρχων και των προσώπων των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παρ. 3 του άρθρου 56 του Συντάγματος, εφόσον οι πάσης φύσεως αποδοχές και πρόσθετες αμοιβές ή απολαβές τους είναι τουλάχιστον ίσες με τις αποδοχές Γενικού Γραμματέα Υπουργείου, όπως ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 3833/2010 (ΦΕΚ Α΄40).
Όμως, με την παρ. 9 του άρθρου 112 του Ν. 4387/2016 (ΦΕΚ Α΄ 85/12.05.2016) προστέθηκε στον Κ.Φ.Ε. (Ν.4172/2013) νέο άρθρο 43Α, οι διατάξεις του οποίου, σύμφωνα με την παρ. 11 του ίδιου άρθρου και νόμου, έχουν εφαρμογή για τα εισοδήματα που αποκτώνται από το φορολογικό έτος 2016 και επόμενα, ορίζεται ότι, η Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης Φυσικών Προσώπων, σύμφωνα και με το άρθρο 29 του ν. 3986/2011, επιβάλλεται στο άνω των 12.000 ευρώ συνολικό καθαρό εισόδημα όλων ανεξαιρέτως των φορολογουμένων και υπολογίζεται με βάση την ακόλουθη κλίμακα:
| Συνολικό Καθαρό Εισόδημα σε ευρώ | Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης |
| 0-12.000 | 0,00% |
| 12.001 -20.000 | 2,20% |
| 20.001 – 30.000 | 5,00% |
| 30.001 – 40.000 | 6,50% |
| 40.001 – 65.000 | 7,50% |
| 65.001 – 220.000 | 9,00% |
| Πάνω από 220.000 | 10,00% |
Πίνακας 4 «ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ»
Α. ΕΙΣΟΔΗΜΑ από ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΕΝΤΕΣ ΦΟΡΟΙ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ
Προσθήκη νέων κωδικών
Κωδικοί 395– 396 «20. Ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων που καταβάλλονται από αλλοδαπούς φορείς χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα»
Συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο και αφορούν ασφάλισμα που καταβάλλεται σε αυτόν από αλλοδαπούς φορείς χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα στα πλαίσια ομαδικού ασφαλιστηρίου συνταξιοδοτικού συμβολαίου, που ο εργοδότης του είχε συνάψει με αυτούς τους φορείς. Το ασφάλισμα αυτό, για το οποίο δεν διενεργήθηκε η παρακράτηση της περ. ε΄ παρ. 1 άρθρου 64 του Ν.4172/2013 από τους εν λόγω φορείς, φορολογείται αυτοτελώς σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 15 του ίδιου νόμου ανάλογα με τον τρόπο καταβολής (περιοδικά, εφάπαξ, πρόωρη εξαγορά).
Πίνακας 4 «ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ»
Δ2. ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ
Κωδικοί 111– 112 «2. Ακαθάριστο εισόδημα από υπεκμίσθωση ακινήτων»
Αντικατέστησαν τους ίδιους κωδικούς 111 – 112 «Ακαθάριστο εισόδημα από υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας» του εντύπου Ε1 του φορολογικού έτους 2015.
Κωδικοί 115– 116 «3. Ακαθάριστο εισόδημα από υπεκμίσθωση γαιών – γης»
Συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο και αφορούν εισόδημα που αποκτήθηκε από υπεκμίσθωση γαιών– γης.
Κωδικοί 117– 118 «3. Στην περίπτωση αυτή, τι ενοίκιο έχετε καταβάλει»
Συμπληρώνεται το ποσό που έχει καταβάλει ο φορολογούμενος για την μίσθωση των γαιών – γης που το αποκτηθέν εισόδημα από την υπεκμίσθωσή τους συμπληρώθηκε στους ανωτέρω κωδικούς 115 – 116.
Πίνακας 6 «ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΠΟΣΑ ΠΟΥ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ»
Α. ΕΙΣΟΔΗΜΑ από ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΕΝΤΕΣ ΦΟΡΟΙ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ
Προσθήκη νέων κωδικών
Κωδικοί 661– 662 «8. Επιδόματα ανεργίας ΟΑΕΔ, ΓΕΝΕ, ΕΤΑΠ – ΜΜΕ»
Στα επιδόματα ανεργίας των ιδίων κωδικών 661 – 662 «Επιδόματα ανεργίας Ο.Α.Ε.Δ.» του εντύπου Ε1 του φορολογικού έτους 2015, προστέθηκαν για το φορολογικό έτος 2016 και τα επιδόματα ανεργίας ΓΕΝΕ, ΕΤΑΠ – ΜΜΕ.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την περ. στ΄ της παρ. 2 του άρθρου 14 του ΚΦΕ, το επίδομα ανεργίας που καταβάλλει ο Ο.Α.Ε.Δ. στους δικαιούχους ανέργους, απαλλάσσεται από τον φόρο, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του φορολογουμένου δεν υπερβαίνει ετησίως τις 10.000 ευρώ. Επομένως, το ίδιο ισχύει και για τα λοιπά επιδόματα ανεργίας ΓΕΝΕ, ΕΤΑΠ – ΜΜΕ.
Κωδικοί 421– 422 «15. Ενοίκια που καταβάλλονται σε Ιερές Μονές Αγίου Όρους (παρ. 2 άρθρ.22 Ν.4283/2014»
Συμπληρώνονται τα ενοίκια που καταβάλλονται σε Ιερές Μονές Αγίου Όρους.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ΚΦΕ, το ποσό του φόρου μειώνεται κατά 10%επί των ποσών δωρεών προς τους φορείς που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, εφόσον οι δωρεές υπερβαίνουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους το ποσό των εκατό (100) ευρώ. Το συνολικό ποσό των δωρεών δεν μπορεί να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήματος και εφόσον τα ποσά των δωρεών κατατίθενται σε ειδικούς για το σκοπό αυτόν λογαριασμούς τραπεζών που λειτουργούν νόμιμα σε κράτος – μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ..
Πίνακας 7 «ΠΟΣΑ ΔΑΠΑΝΩΝ ΠΟΥ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ Ή ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΡΟ»
Α. Προσθήκη νέων κωδικών
Κωδικοί 055– 056 «9. Ποσό δαπάνης για την ιδιωτική χρηματ. πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων (άρθρ. 7 Ν.4304/2014)»
Αναγράφεται το ποσό της δαπάνης για την ιδιωτική χρηματοδότηση πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων, η οποία κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους από το ίδιο πρόσωπο, δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά το ποσό των 20.000 ευρώ.
Σε περίπτωση χρηματοδότησης κατά παράβαση της ανωτέρω περιπτώσεως, ο χρηματοδότης τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως ενός έτους και χρηματική ποινή.
Ιδιωτική χρηματοδότηση που υπερβαίνει ανά έτος τα όρια της παραπάνω χρηματοδοτήσεως, πρέπει να επιστραφεί στον χρηματοδότη το συντομότερο δυνατόν. Αν η επιστροφή της ιδιωτικής χρηματοδότησης αποδεικνύεται αδύνατη, το ποσόν πρέπει να κατατίθεται αμελλητί από τον δικαιούχο χρηματοδότησης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στο τέλος του έτους.
Στον υπολογισμό του ανωτάτου ορίου των 20.000 ευρώ, δεν συμπεριλαμβάνονται τα ποσά της αποζημίωσης βουλευτών και ευρωβουλευτών και των συντάξεων βουλευτών και ευρωβουλευτών που διατίθενται στα κόμματα ή σε συνασπισμούς κομμάτων.
Κωδικοί 057–058 «10. Ποσό δαπάνης για την ιδιωτική χρηματ. υποψηφ. Βουλής Ελλήνων και Ευρωπ. Κοινοβουλίου (άρθρ. 7 Ν.4304/2014)»
Αναγράφεται το ποσό της δαπάνης για την ιδιωτική χρηματοδότηση υποψηφίου Βουλής Ελλήνων και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία κατάτη διάρκεια του ίδιου έτους από το ίδιο πρόσωπο, δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά το ποσό των 5.000 ευρώ.
Σε περίπτωση χρηματοδότησης κατά παράβαση της ανωτέρω περιπτώσεως, ο χρηματοδότης τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως ενός έτους και χρηματική ποινή.
Ιδιωτική χρηματοδότηση που υπερβαίνει ανά έτος τα όρια της παραπάνω χρηματοδοτήσεως, πρέπει να επιστραφεί στον χρηματοδότη το συντομότερο δυνατόν.
Αν η επιστροφή της ιδιωτικής χρηματοδότησης αποδεικνύεται αδύνατη, το ποσόν πρέπει να κατατίθεται αμελλητί από τον δικαιούχο χρηματοδότησης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στο τέλος του έτους.
Β. Ανενεργός Κωδικός
Κωδικός 049 «1. Δαπάνη αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών»
Ο κωδικός 049 δεν συμπληρώνεται, διότι για το φορολογικό έτος 2016 δεν υπάρχει υποχρέωση προσκόμισης αποδείξεων του άρθρου 16 του ΚΦΕ.
Γεώργιος Κεραμόντε
τ. Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής
Πηγή : www.e-forologia.gr