Απόσπασμα άρθρου :
* Η έννοια της παραγωγικότητας μιας δαπάνης (πλέον δαπάνη προς το συμφέρον της επιχείρησης) και η νομολογία.
Προκειμένου κάποιος επιχειρηματίας/επιχείρηση να εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδά του ορισμένες δαπάνες πρέπει:
– Αφενός να υπάρχει αντίστοιχο παραστατικό (τιμολόγιο-απόδειξη) καταχωρημένο στα βιβλία απεικόνισης συναλλαγών
– Να αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή με αξία όχι κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας
– Να πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης (παραγωγικότητα της δαπάνης)
Ναι μεν έχει αλλάξει η λεκτική περιγραφή όμως κατά τη γνώμη μας η ουσία παραμένει ίδια και για τον λόγο αυτό οι αποφάσεις του ΣτΕ οι οποίες έχουν εκδοθεί και αναλύουν την έννοια της παραγωγικότητας μιας δαπάνης, πρέπει να υιοθετηθούν και για το νέο άρθρο 22 του ν.4172/2013.
– Ως παραγωγικές δαπάνες νοούνται όχι μόνο οι υποχρεωτικές βάσει νόμου ή συμβάσεως αλλά και οι οικειοθελώς καταβαλλόμενες. (Σ.τ.Ε. 3580/86). Από την παραπάνω νομολογία αντιλαμβανόμαστε ότι εκπεστέες δαπάνες δεν είναι μόνο αυτές οι οποίες εμπίπτουν stricto sensu στις λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησης αλλά και αυτές οι οποίες κρίθηκε από την διοίκηση ότι εξυπηρετούν τους σκοπούς της.
– Για να αναγνωρισθεί μια δαπάνη ως παραγωγική και να εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχειρήσεως, αρκεί, κατ’ αρχήν εν’ όψει του σκοπού και των ειδικών συνθηκών της περιπτώσεως, να συμβάλλει στη διεύρυνση των εργασιών της επιχείρησης και στην αύξηση των εσόδων της. Δεν απαιτείται δε να διαπιστωθεί ότι, συνέπεια αυτής, αυξήθηκαν πράγματι, στην συγκεκριμένη περίπτωση, τα έσοδα και προωθήθηκαν οι εργασίες της επιχείρησης, διότι τούτο θα οδηγήσει σε ανεπίτρεπτο έλεγχο της σκοπιμότητας της δαπάνης από την φορολογική αρχή. (Σ.τ.Ε. 2142/87)
– Η κρίση ως προς την παραγωγικότητα των δαπανών ανήκει στη φορολογική αρχή (Δ.Ο.Υ.) και στα φορολογικά δικαστήρια. (Σ.τ.Ε. 3506-3508/76, 1224-7/95). Με άλλα λόγια, εφόσον δεν είναι εξόφθαλμα λειτουργική δαπάνη της εταιρείας, είναι στη διακριτική ευχέρεια του ελεγκτή να κρίνει αν η δαπάνη αυτή είναι προς το συμφέρον της επιχείρησης ή όχι.
– Δαπάνη επιχείρησης δεν αναγνωρίζεται από τη φορολογική αρχή ως εκπεστέα, εφόσον η τελευταία διαθέτει συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία είναι δυνατό να συναχθεί κατά κοινή πείρα ότι η δαπάνη αυτή είναι εικονική, δηλαδή είτε ότι δεν καταβλήθηκε από την επιχείρηση είτε ότι καταβλήθηκε μεν, όχι όμως για τον παραγωγικό σκοπό της επιχείρησης, αλλά για άλλο μη παραγωγικό σκοπό. (Σ.τ.Ε. 3727/1990 και 1823/1994)
– Η δαπάνη για την πληρωμή διοικητικής ποινής ή κυρώσεως λόγω παραβάσεως διατάξεων διοικητικού νόμου, δεν συνιστά παραγωγική δαπάνη και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχειρήσεως. (Σ.τ.Ε. 1941/1996). Αντίθετα δαπάνες από αστικές δικαστικές διαφορές εκπίπτουν.
Πιο πρόσφατη είναι η απόφαση ΣτΕ 1819/2015. Σύμφωνα με αυτήν, Ως γενικά έξοδα διαχειρίσεως νοούνται οι παραγωγικές γενικά δαπάνες της επιχειρήσεως, δηλαδή οι δαπάνες οι οποίες, εν όψει του σκοπού για τον οποίο διατίθενται και των εκάστοτε ειδικών συνθηκών, συμβάλλουν στην διεύρυνση των εργασιών της επιχειρήσεως και στην αύξηση του εισοδήματος της, ανεξαρτήτως αν καταβάλλονται οικειοθελώς, δεν επιτρέπεται δε στην φορολογική αρχή και στα διοικητικά δικαστήρια να ελέγχουν την σκοπιμότητα και το προσήκον μέτρο των δαπανών αυτών (ΣτΕ 1729/1913 σκ. 6, ΣτΕ 3118/1991). Διάφορα έξοδα (αγορές εφημερίδων σωματείου, λουλουδιών κ.λπ.), φιλοδωρήματα, εξόφληση ζημιών αυτοκινήτων, έξοδα κίνησης προσωπικού, έξοδα ποδοσφαιρικής ομάδας, αγορά δώρων και έξοδα δεξιώσεων, ψυχαγωγίας που καταβλήθηκαν οικειοθελώς από την εταιρεία, είναι παραγωγικές και ορθά αναγνωρίστηκαν προς έκπτωση, δεδομένου ότι ορισμένες από αυτές αφορούν το προσωπικό της εταιρείας και η καταβολή τους απέβλεψε την τόνωση της έφεσης του προσωπικού για παραγωγική εργασία, ενώ οι υπόλοιπες καταβλήθηκαν μέσα στα πλαίσια της επιχειρηματικής της δραστηριότητας.
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι απαιτείται ιδιαίτερα προσεκτική προσέγγιση και γνώση προκειμένου μια επιχείρηση να σχεδιάσει και να γνωρίζει ποιες δαπάνες θα πραγματοποιούνται από την ίδια και το προσωπικό της ώστε να διακινδυνεύει το λιγότερο δυνατόν την απόρριψή τους από ενδεχόμενο έλεγχο.
Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ
Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη
www.artion.gr