1ο Παράδειγμα
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ πουλάει κινητό τηλέφωνο (ή laptop ή tablet ή κονσόλα παιχνιδιών) στην επιχείρηση ΒΗΤΑ.
Και οι δυο επιχειρήσεις είναι υποκείμενες με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου, δηλαδή διαθέτουν ελληνικό ΑΦΜ και έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α..
Κατά την αγοροπωλησία του κινητού τηλεφώνου η επιχείρηση ΒΗΤΑ ενημερώνει την επιχείρηση ΑΛΦΑ ότι είναι υποκείμενη στον φόρο και της στέλνει σχετικό αποδεικτικό στοιχείο (π.χ. εκτύπωση των «στοιχείων μητρώου» του, από την εφαρμογή «προσωποποιημένη πληροφόρηση» στο σύστημα «TAXISnet» με ημερομηνία εκτύπωσης την προηγούμενη της συναλλαγής).
Στην περίπτωση αυτή, η επιχείρηση ΑΛΦΑ (πωλήτρια) οφείλει να εκδώσει τιμολόγιο πώλησης ΧΩΡΙΣ ΦΠΑ και να αναγράψει τη φράση «Άρθρο 39α, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο αγοραστής».
Αν ο πωλητής αμφισβητεί τα στοιχεία του αγοραστή τότε οφείλει να εκδώσει τιμολόγιο με Φ.Π.Α.. Η αμφιβολία του πωλητή περιορίζεται στην επιβεβαίωση της ιδιότητας του αγοραστή ως υποκειμένου με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου και δεν εξετάζεται από τον πωλητή τι είδους χρήση θα γίνει από τον υποκείμενο (δηλαδή εάν είναι στα πλαίσια της δραστηριότητάς του με δικαίωμα έκπτωσης ή όχι, ή ιδιωτική).
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ θα δηλώσει την πώληση στον κωδικό 349 της δήλωσης ΦΠΑ, ενώ η επιχείρηση ΒΗΤΑ θα δηλώσει την αγορά στους κωδικούς εκροών «303», «306» και στους κωδικούς εισροών «366». Ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας αντίστοιχα προσαυξάνει τόσο το φόρο εκροών – κωδικοί «333» και «336» – όσο και το φόρο εισροών της ίδιας φορολογικής περιόδου – κωδικός «386» (σχετ. η εγκύκλιος ΠΟΛ.1082/6.4.2015)..
2ο Παράδειγμα
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ πουλάει κινητό τηλέφωνο (ή laptop ή tablet ή κονσόλα παιχνιδιών) στον ιδιώτη ΔΕΛΤΑ ή στον ελεύθερο επαγγελματία για ιδιωτική χρήση.
Στην περίπτωση αυτή, η επιχείρηση ΑΛΦΑ (πωλήτρια) θα εκδώσει Απόδειξη Λιανικών Συναλλαγών με ΦΠΑ.
Η συναλλαγή μεταξύ επιχείρησης και ιδιώτη συνεχίζει να επιβαρύνεται με ΦΠΑ.
3ο Παράδειγμα
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ πουλάει κινητό τηλέφωνο (ή laptop ή tablet ή κονσόλα παιχνιδιών) στην επιχείρηση ΒΗΤΑ.
Και οι δυο επιχειρήσεις είναι υποκείμενες στο φόρο με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών του, δηλαδή διαθέτει ελληνικό ΑΦΜ και έχει ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α..
Κατά την πώληση του κινητού τηλεφώνου η επιχείρηση ΒΗΤΑ δεν επισήμανε ότι είναι υποκείμενη στον φόρο και η επιχείρηση ΑΛΦΑ (πωλήτρια) εσφαλμένα έκδωσε τιμολόγιο πώλησης με ΦΠΑ !!!
Στην περίπτωση αυτή, η επιχείρηση ΒΗΤΑ (αγοράστρια) πρέπει να ζητήσει από την επιχείρηση ΑΛΦΑ (πωλήτρια) να διορθώσει την τιμολόγηση εκδίδοντας Πιστωτικό Τιμολόγιο για το ποσό του ΦΠΑ που εσφαλμένα συμπεριέλαβε κατά την τιμολόγηση.
Επισημάνεται ότι, τα λάθος τιμολόγια πρέπει να διορθωθούν με την έκδοση Πιστωτικού Τιμολογίου και σε περίπτωση μη διόρθωσης του τιμολογίου από τον πωλητή, ο αγοραστής οφείλει να μην συμψηφίσει το ΦΠΑ της επίμαχης αγοράς.
Το πιστωτικό τιμολόγιο καταχωρείται, τόσο από τον εκδότη όσο και το λήπτη, στη φορολογική περίοδο που αφορά η αρχική πράξη και στον ορθό κωδικό της δήλωσης ΦΠΑ, υποβάλλοντας τροποποιητική δήλωση.
Όσον αφορά τον εκδότη καταχωρείται στις εκροές, ως φορολογητέα πράξη και στον ορθό συντελεστή ΦΠΑ στην περίπτωση που το αρχικό τιμολόγιο επιβαρύνθηκε με μεγαλύτερο συντελεστή, ή ως απαλλασσόμενη, ή ως εξαιρούμενη ή μη επιβαρυνόμενη με ΦΠΑ στην περίπτωση που εσφαλμένα το αρχικό τιμολόγιο επιβαρύνθηκε με ΦΠΑ.
Όσον αφορά το λήπτη απαιτείται διόρθωση του ποσού του ΦΠΑ που έχει αναγραφεί στη φορολογητέα αξία και στο φόρο των εισροών, κατά περίπτωση, εάν έχει ασκηθεί δικαίωμα έκπτωσης του φόρου (μερικό ή ολικό) με τη λήψη του αρχικού τιμολογίου (σημειώνεται ότι οι απαλλασσόμενες ή εξαιρούμενες εισροές δεν αναγράφονται στη δήλωση ΦΠΑ).
(βλ. παράδειγμα στην ΠΟΛ 1052/17)
4ο Παράδειγμα
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ πουλάει κινητό τηλέφωνο (ή laptop ή tablet ή κονσόλα παιχνιδιών) στην επιχείρηση ΚΑΠΑ.
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ είναι υποκείμενη με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου ενώ η επιχείρηση ΚΑΠΑ με αντικείμενο «Υπηρεσίες Ιατρού» ή «Φροντιστήριο Ξένων Γλωσσών» ή «αγρότης ειδικού καθεστώτος» κλπ δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου.
Στην περίπτωση αυτή, η επιχείρηση ΑΛΦΑ (πωλήτρια) οφείλει να εκδώσει τιμολόγιο με ΦΠΑ.
5ο Παράδειγμα
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ πουλάει κινητό τηλέφωνο (ή laptop ή tablet ή κονσόλα παιχνιδιών) στην επιχείρηση ΚΑΠΑ.
Η επιχείρηση ΑΛΦΑ είναι υποκείμενη με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου ενώ η επιχείρηση ΚΑΠΑ με αντικείμενο «Υπηρεσίες Ιατρού» ή «Φροντιστήριο Ξένων Γλωσσών» ή «αγρότης ειδικού καθεστώτος» κλπ δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου.
Στην περίπτωση αυτή, η επιχείρηση ΑΛΦΑ (πωλήτρια) εσφαλμένα έκδωσε Τιμολόγιο χωρίς ΦΠΑ.
Η επιχείρηση ΚΑΠΑ πρέπει να ενημερώσει την επιχείρηση ΑΛΦΑ για το λάθος και να ζητήσει συμπληρωματικό τιμολόγιο με χρέωση του ΦΠΑ.
Αν η επιχείρηση ΑΛΦΑ δεν εκδώσει συμπληρωματικό τιμολόγιο με ΦΠΑ για την συγκεκριμένη συναλλαγή , τότε η επιχείρηση ΚΑΠΑ (αγοραστής) υποχρεούται να αποδώσει το ΦΠΑ που εσφαλμένα δεν χρεώθηκε κατά την αγορά, στην εφορία με έκτακτη δήλωση ΦΠΑ ως την 15η του επόμενου μήνα που κατέστη απαιτητός ο φόρος. (άρθρο 38§8 ν.2859/00).
6ο Παράδειγμα
Στις περιπτώσεις που ο αγοραστής είναι μεικτή επιχείρηση (πχ ιατρός με πώληση ιατρικών αγαθών ή φροντιστήριο ξένων γλωσσών με μεταφράσεις κλπ ) τότε ο πωλητής τιμολογεί χωρίς ΦΠΑ και ο αγοραστής:
i) αν το εν λόγω αγαθό χρησιμοποιείται αποκλειστικά σε δραστηριότητες χωρίς δικαίωμα έκπτωσης, αυτός υποχρεούται να αναγράψει τον αναλογούντα Φ.Π.Α. μόνο στο σκέλος των εκροών της δήλωσης Φ.Π.Α. προκειμένου να τον καταβάλει (κωδικοί «303», «306», «333», «336» της δήλωσης Φ.Π.Α.).
ii) αν το εν λόγω αγαθό χρησιμοποιείται από κοινού για την πραγματοποίηση των ανωτέρω πράξεων, ήτοι δεν υπάρχει πλήρες δικαίωμα έκπτωσης, το ποσό προς έκπτωση τελικά προσδιορίζεται με βάση το ποσοστό δικαιώματος έκπτωσης (pro-rata) που προβλέπεται στο άρθρο 31 του Κώδικα Φ.Π.Α.. Στην περίπτωση αυτή το ποσό του φόρου που δεν εκπίπτεται αναγράφεται στον κωδικό «411» της δήλωσης Φ.Π.Α..
Σχετική νομοθεσία: ΠΟΛ 1052/17.
Νίκος Κλωθάκης, Οικονομολόγος
http://www.akioe.gr