Τα ίδια Κεφάλαια παρουσιάζουν το συμφέρον του ιδιοκτήτη στα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας.
Με άλλα λόγια, κατά την εκκαθάριση και μετά αφού όλες οι υποχρεώσεις έχουν εξοφληθεί, οι μέτοχοι κατέχουν τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία. Αυτός είναι ο λόγος των ιδίων κεφαλαίων που συχνά αναφέρεται ως καθαρό περιουσιακό στοιχείο ή περιουσιακά στοιχεία μείον υποχρεώσεις.
Τα ίδια κεφάλαια μπορούν να δημιουργηθούν είτε από εισφορές του ιδιοκτήτη ή όταν η εταιρεία διατηρεί τα κέρδη της. Όταν ο ιδιοκτήτης συνεισφέρει περισσότερα χρήματα στην επιχείρηση για να χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές της, τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας αυξάνονται. Ομοίως, αν η εταιρεία παράγει καθαρό εισόδημα για το έτος και δεν διανέμει τα χρήματα για τον ιδιοκτήτη της, έχουμε αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου.
Τα ίδια κεφάλαια, όπως και το παθητικό, έχουν πιστωτικό υπόλοιπο. Αυτό σημαίνει ότι οι εγγραφές που δημιουργούνται (χρεωστικές εγγραφές) ενός λογαριασμού της καθαρής θέσης μειώνει το υπόλοιπο του λογαριασμού των ιδίων κεφαλαίων, ενώ οι ημερολογιακές εγγραφές (πιστωτικές εγγραφές) αυξάνουν το υπόλοιπο του λογαριασμού.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι των λογαριασμών της καθαρής θέσης που απεικονίζονται στη διευρυμένη λογιστική εξίσωση και επηρεάζουν την συνολική ισορροπία των ιδίων κεφαλαίων με διαφορετικό τρόπο.
Εδώ είναι τα κύρια είδη των λογαριασμών της καθαρής θέσης.
Κεφαλαίου : αποτελείται από αρχικές επενδύσεις των ιδιοκτητών. Οι αγορές μετοχών ή οι εταιρικές σχέσεις θεωρούνται κεφάλαιο, επειδή και οι δύο εισφορές αφορούν μετρητά ήδη από τους ιδιοκτήτες της εταιρείας. Οι λογαριασμοί κεφαλαίου έχουν πιστωτικό υπόλοιπο και αυξάνουν το λογαριασμό της καθαρής θέσης.
Αναλήψεις : είναι το αντίθετο των εισφορών. Αυτό σημαίνει ότι η εταιρεία διανέμει τα μετρητά στους ιδιοκτήτες της. Οι αποσύρσεις έχουν χρεωστικό υπόλοιπο και πάντα μειώνουν το λογαριασμό των ιδίων κεφαλαίων.
Έσοδα : είναι τα ποσά που εισπράχθηκαν από μια εταιρεία για την παροχή αγαθών και υπηρεσιών. Τα πιο συνηθισμένα παραδείγματα των εσόδων είναι οι πωλήσεις, προμήθειες έσοδα από τόκους. Τα έσοδα έχουν πιστωτικό υπόλοιπο και αυξάνουν το μετοχικό κεφάλαιο.
Έξοδα : είναι ουσιαστικά οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για την παραγωγή εσόδων. Οι δαπάνες όπως η μισθοδοσία, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, και το ενοίκιο είναι απαραίτητες για τις επιχειρήσεις για να λειτουργήσουν. Οι δαπάνες είναι αντιθετικοί λογαριασμοί των ιδίων κεφαλαίων με χρεωστικά υπόλοιπα και μειώνουν τα ίδια κεφάλαια.
Σε αντίθεση με τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσει ς, οι λογαριασμοί των ιδίων κεφαλαίων διαφέρουν ανάλογα με το είδος της οντότητας. Για παράδειγμα, οι εταιρικές σχέσεις και οι εταιρείες χρησιμοποιούν διαφορετικούς λογαριασμούς ιδίων κεφαλαίων, επειδή έχουν διαφορετικές νομικές απαιτήσεις για την πλήρωση.
Ο λογαριασμός κεφαλαίου του ιδιοκτήτη χρησιμοποιείται από συνεργασίες και ατομικές επιχειρήσεις που αποτελείται από εισφερόμενο κεφαλαίο, το επενδεδυμένο κεφάλαιο και τα κέρδη παραμένουν στην εταιρεία. Αυτός ο λογαριασμός έχει ένα πιστωτικό υπόλοιπο και αυξάνει το μετοχικό κεφάλαιο.
Η διανομή στην χρήση δείχνει το ποσό των χρημάτων που ο ιδιοκτήτης έχει λάβει από την επιχείρηση. Η διανομή σημαίνει μια μείωση των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας και των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας.
Λογαριασμοί καθαρής περιουσίας των επιχειρήσεων
Κοινές μετοχές : είναι ένας λογαριασμός της καθαρής θέσης που καταγράφει το ποσό των χρημάτων των επενδυτών αρχικά συνέβαλαν στην εταιρεία για την ιδιοκτησία τους στην εταιρεία. Αυτό συνήθως καταγράφεται στην ονομαστική αξία της μετοχής.
Καταβεβλημένο κεφάλαιο : είναι το υπερβάλλον ποσό υπέρ το άρτιο αξίας στους μετόχους να συνεισφέρουν στην εταιρεία.
Μερικές φορές οι εταιρείες θέλουν να συρρικνωθούν ή να εξαλειφθούν οι επενδυτές από την αγορά της εταιρείας, από τους μετόχους. Οι μετοχές αγοράζονται από την εταιρεία με την επωνυμία ιδίων μετοχών. Το απόθεμα αυτό έχει χρεωστικό υπόλοιπο και μειώνει τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας.
Τα μερίσματα : είναι διανομές κερδών της εταιρείας προς τους μετόχους. Τα μερίσματα είναι τα εταιρικά ισοδύναμα των κατανομών της εταιρικής σχέσης.
Οι επιχειρήσεις που κάνουν κέρδη σπάνια διανέμουν το σύνολο των κερδών τους στους μετόχους με τη μορφή μερισμάτων.
Οι περισσότερες εταιρείες διατηρούν ένα σημαντικό μερίδιο των κερδών τους για να επανεπενδύσουν και να βοηθήσουν τη λειτουργία των εργασιών της εταιρείας.
Αυτά τα κέρδη που παραμένουν εντός της εταιρείας καλούνται κέρδη εις νέον.
Πηγή: Γεώργιος Εγγλεζάκης, Λογιστής Φοροτεχνικός, Σύμβουλος Επιχειρήσεων