Πρακτικά παραδείγματα ΕΛΠ – Απομείωση Ενσώματων Παγίων

Απομείωση Ενσώματων Παγίων

Γενικά

• ζημιές απομείωσης προκύπτουν όταν λογιστική αξία ενός πάγιου είναι μεγαλύτερη από την ανακτήσιμη αξία ενός πάγιου όπως αυτή διαμορφώνεται από τις τρέχουσες καταστάσεις και συνθήκες
• οι ζημιές απομείωσης αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσης ως έξοδο
• το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ της εύλογης αξίας με το άμεσο κόστος πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου και της αξίας χρήσης αυτού καλείται Ανακτήσιμη Αξία (recoverable amount)
• τα πάγια περιουσιακά στοιχεία υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους όταν υπάρχουν σχετικές ενδείξεις απομείωσης είτε στο κόστος κτήσης είτε στο αποσβέσιμο κόστος.

Ενδείξεις απομείωσης

Ενδείξεις απομείωσης διαφαίνεται πως έχουμε όταν:

• παρουσιάζεται περαιτέρω μείωση της αξίας ενός στοιχείου μεγαλύτερη του ποσού που θα αναμενόταν ως αποτέλεσμα του χρόνου ή της κανονικής του χρήσης
• τα επιτόκια της αγοράς αυξάνονται
• στο τεχνολογικό, οικονομικό, κοινωνικό περιβάλλον της οντότητας υπάρχουν δυσμενείς μεταβολές
• το πάγιο στοιχείο της οντότητας απαξιώνεται λόγω συνθηκών ή λόγω της φυσικής του βλάβης.

Το κόστος πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου μπορεί να είναι τα νομικά έξοδα, χαρτόσημα και παρόμοιοι φόροι συναλλαγών, έξοδα μεταφοράς του περιουσιακού στοιχείου, έξοδα συναρμολόγησης-αποσυναρμολόγησης και άμεσα κόστη για τη θέση του υπηρεσιακού στοιχείου σε κατάσταση πώλησης.

Η εύλογη αξία ενός ασώματου πάγιου στοιχείου σε σχέση με το κόστος της πώλησης αυτού μπορεί να προκύπτει είτε από μια δεσμευτική συμφωνία για την πώλησή του, είτε από την τιμή του περιουσιακού στοιχείου σε μια αγορά η οποία είναι ενεργή ακόμα για αυτό, είτε από τις πρόσφατες συναλλαγές στην αγορά η οποία και διαμορφώνει την εμπορική τρέχουσα αξία του παγίου είτε από ένα γενικότερο συνδυασμό όλων των παραπάνω.

Προσωπική μου άποψη είναι πως σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τεκμηριώνουμε τούτες τις μεταβολές και να υπάρχει αρχείο προς το σκοπό αυτό προς την διευκόλυνση του φορολογικού ελέγχου.

Ανακτήσιμα ποσά

Ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο μπορεί να ανακτήσει αξία ή να μην θεωρείται απομειωμένο όταν η λογιστική αξία αυτού είναι μικρότερη είτε από την εύλογη αξία μείον το κόστος της πώλησής του είτε την αξία λόγω της χρήσης του. Ο κανόνας αυτός ισχύει αθροιστικά ή και διαζευκτικά.

Στο σημείο αυτό όμως θα πρέπει να προσέξουμε πως όταν το περιουσιακό στοιχείο προορίζεται για πώληση, ως ανακτήσιμο ποσό είναι προτιμότερο να χρησιμοποιηθεί η εύλογη αξία μείον τα κόστη της πώλησης διότι οι μελλοντικές ταμειακές ροές από τη  συνεχή χρήση του έως και την πώλησή του ενδέχεται να είναι μηδαμινές.

Αναστροφή των ζημιών απομείωσης

• οι ζημιές απομείωσης αναστρέφονται όταν οι συνθήκες που προκάλεσαν την απομείωση παύουν να υφίστανται. Η αναστροφή απομείωσης στο τέλος της χρήσης αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα ως έσοδο.
• Η λογιστική αξία ενός παγίου μετά την αναστροφή της ζημιάς απομείωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει την λογιστική αξία που θα είχε το πάγιο εάν δεν έχει αναγνωριστεί ζημιά απομείωσης.

Παραδείγματα

1) Διαπίστωση ύπαρξης και τεκμηρίωσης απομείωσης παγίου.

Η εταιρία ΩΜΕΓΑ Α.Ε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 για κάποια στοιχεία του πάγιου εξοπλισμού της φαίνεται να έχει ενδείξεις απομείωσης. Προκειμένου να τεκμηριώσει και να βεβαιώσει την ένδειξη αυτή υπολόγισε την αξία χρήσης του εξοπλισμού αυτού σε 300.000 € και την εύλογη αξία μείον τα κόστη πωλήσεως σε 200.000 €. Η λογιστική αξία του εξεταζόμενου εξοπλισμού είναι 250.000 €.

Ενέργειες

Στο παράδειγμά μας, όπως προκύπτει, το ανακτήσιμο ποσό του υπό εξέταση  εξοπλισμού είναι το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ της αξίας χρήσης του και της εύλογης αξίας μείον τα κόστη πώλησης στην περίπτωση μας δηλαδή 300 χιλιάδες ευρώ. Όπως περιγράψαμε παραπάνω ζημιά απομείωσης καταχωρείται, εφόσον δεν τίθεται θέμα πώλησής του, όταν το ανακτήσιμο ποσό περιουσιακού στοιχείου υπολείπεται της λογιστικής αξίας.

Συμπεραίνουμε πως δεν υπάρχει τεκμηρίωση απομείωσης και ως εκ τούτου δεν καταχωρείται καμιά απομείωση στα αποτελέσματα χρήσης.

2) Προσδιορισμός της Αξίας Χρήσης – Ανακτήσιμο ποσό

Η εταιρία ΩΜΕΓΑ Α.Ε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 για μια παραγωγική μονάδα της φαίνεται να έχει ενδείξεις απομείωσης. Το περιουσιακό στοιχείο έχει μια λογιστική αξία 15.000 € και θα έχει ωφέλιμη ζωή τριών ετών. Το προεξοφλητικό επιτόκιο προ φόρων σύμφωνα με τις αγοραίες εκτιμήσεις προς τη μονάδα δημιουργίας ταμειακών ροών (διότι κάθε παραγωγική μονάδα αποτελεί ταμειακή ροή) είναι 10%.

Παρόμοια παραγωγική μονάδα πωλήθηκε το προηγούμενο μήνα 9.000 €.

Ενέργειες
Λαμβάνεται από τη διοίκηση της εταιρείας η εκτίμηση της Διοίκησης για τις ταμειακές καθαρές ροές για την επόμενη τριετία.

Η αξία χρήσης της παραγωγικής μονάδας είναι η παρούσα αξία των αναμενόμενων καθαρών ταμειακών ροών της επόμενης τριετίας όπως η διοίκηση εκτίμησε, προεξοφλημένες με το επιτόκιο προεξόφλησης (5.000+5.000+8.000=18.000-(18.000×10%)=10.000) Το ανακτήσιμο ποσό της παραγωγικής μονάδας είναι 10.000 € το οποίο προκύπτει μεταξύ της μεγαλύτερης αξίας της αξίας χρήσης 10.000 € και της εύλογης  αξίας 9.000 €.

Παρατηρούμε λοιπόν πως το ανακτήσιμο πόσο είναι μικρότερο από την λογιστική άξια της μονάδας παραγωγής ως εκ τούτου τεκμηριώνονται ζημιές απομείωσης με τις ακόλουθες λογιστικές εγγραφές.

3) Αναστροφή απομείωσης

Η εταιρία ΩΜΕΓΑ Α.Ε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 αποφάσισε την απομείωση αξίας μηχανολογικού της εξοπλισμού. Η λογιστική αξία της παραγωγικής μονάδας πριν την πραγματοποίηση της απομείωσης ήταν 700.000 ευρώ, το ανακτήσιμο ποσό κατόπιν της απομείωσης ανέρχεται σε 500.000 ευρώ. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός της εταιρείας αποσβένεται με συντελεστή έστω 10%. Το επόμενο έτος στις 31/12/2016 λόγω αλλαγών στις συνθήκες αγοράς γίνεται νέος έλεγχος απομείωσης της παραγωγικής μονάδας και διαπιστώνεται ότι πλέον το ανακτήσιμο ποσό ανέρχεται σε 750.000 €.

Ενέργειες

Η ζημία από την απομείωση όπως αναφέραμε παραπάνω επιβαρύνει τα αποτελέσματα της εταιρίας. Η ζημία είναι της τάξης των 200.000 €.

Συνεπώς στις 31/12/2015 και μετά την απομείωση της αξίας της παραγωγικής μονάδας η λογιστική αξία της θα είναι 500.000.

31/12/2015

Ενέργειες 31/12/2016

Τεκμηριώνεται αναστροφή της απομείωσης. Η λογιστική αξία στις 31/12/2016 πριν τις εγγραφές αναστροφής είναι 450.000  (500.000 μείον 500.000 x 10% ετήσια απόσβεση).

Μετά την διαπίστωση ότι το ανακτήσιμο ποσό είναι 750.000 € λαμβάνουμε μόνο τον περιορισμό ότι η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου μετά από μία αναστροφή απομείωσης θα αυξάνεται στο ανακτήσιμο ποσό του, το οποίο όμως δεν θα υπερβαίνει τη λογιστική αξία που θα έχει προσδιοριστεί αν δεν είχε αναγνωριστεί καμιά ζημιά απομείωσης στο περιουσιακό στοιχείο αυτό σε προηγούμενα έτη.

Ως εκ τούτου η αναστροφή του ποσού των 750.000 ευρώ περιορίζεται στις 630.000 ευρώ.

* αν δεν είχε διενεργηθεί απομείωση στις 31/12/2015 θα είχαμε λογιστική αξία

630.000= 700.000- (700.000 x 10%).

31/12/2016

(630.000 που είναι το όριο της αναστροφής απομείωσης μείον 450.000)

Επιμέλεια : Γρηγόρης Γρηγοριάδης

Οικονομολόγος, φοροτεχνικός

Πηγή  : www.e-forologia.gr