Μία από τις ιδιομορφίες που διακρίνει τον «νέο» ΚΦΕ (Ν 4172/2013), σε σχέση με τον προηγούμενο του οποίου η «θητεία» έληξε την 31/12/2013, είναι αυτή που αφορά στον περιορισμό του αριθμού των πηγών του εισοδήματος. Έχουμε πλέον τρία κριτήρια και στην ουσία τρεις πηγές: Μισθωτή εργασία, επιχειρηματική δραστηριότητα και κεφάλαιο. Στη τελευταία κατηγορία, αυτή του κεφαλαίου, περιλαμβάνονται τα εισοδήματα από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και από την ακίνητη περιουσία (μισθώματα, παραχώρηση χρήσης ακινήτου, ιδιόχρηση ακινήτου κ.λπ.).
Αναλύοντας το θέμα μας, σύμφωνα με το άρθρο 36, με τον όρο «μερίσματα» εννοούνται τα εισοδήματα που προκύπτουν από μετοχές, ιδρυτικούς τίτλους, ή άλλα δικαιώματα συμμετοχής σε κέρδη, καθώς και τα εισοδήματα από άλλα εταιρικά δικαιώματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα μερίδια, οι μερίδες, τα προμερίσματα και τα μαθηματικά αποθεματικά, οι συμμετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, οι διανομές των κερδών από κάθε είδους νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, όπως και κάθε άλλο διανεμόμενο ποσό.
Περαιτέρω, στο άρθρο 12 του ως άνω ισχύοντος από 1/1/2014 ΚΦΕ, περιγράφεται το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, ως το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτάται «στο πλαίσιο υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης». Έτσι, για τους σκοπούς του ΚΦΕ, εργασιακή σχέση, μεταξύ άλλων, υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες ως διευθυντής ή μέλος του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας (άρα και της ΕΠΕ).
Από τα παραπάνω σαφώς προκύπτει ότι αλλάζει εντελώς το τοπίο, ως προς τους μισθούς ή τις αμοιβές που λαμβάνουν διευθυντές ή μέλη ΔΣ εταιρειών (γενικώς), από αυτό που είχαμε συνηθίσει, δηλαδή την κατάταξη του εισοδήματος αυτού στη πηγή των εμπορικών επιχειρήσεων. Έτσι, η νέα «φιλοσοφία» το εντάσσει στην κατηγορία της μισθωτής εργασίας. Σχετικά είναι και τα Έγγραφα (ατομικές απαντήσεις) της Διεύθυνσης Φορολογίας Εισοδήματος, με αριθμούς πρωτοκόλλου Δ12Α 1030493/ 17-2-2014, Δ12Α 1039466/4-3-2014 και Δ12Α 1055825/3-4-2014, από το περιεχόμενο των οποίων προκύπτει τόσο η υποχρέωση παρακράτησης φόρου μισθωτής εργασίας (σύμφωνα με τα άρθρα 15 και 16 του ΚΦΕ) για τα εισοδήματα αυτά, όσο και η παρακράτηση της ΕΕΑ του άρθρου 29 του Ν 3986/2011.
Παράδειγμα:
Ι. Λογιστική Χρήση 2013
Ας υποθέσουμε ότι κατά το έτος 2013, ο πρόεδρος ΔΣ ανώνυμης εταιρείας, ελάμβανε μηνιαίο μισθό 2.000 ευρώ (έγκριση ΓΣ). Το φυσικό πρόσωπο καλύπτεται από τον ασφαλιστικό φορέα ΟΑΕΕ και καταβάλλει ο ίδιος, 700 ευρώ εισφορές ανά δίμηνο (350 ευρώ, μηνιαίως). Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν 2238/1994, ο μισθός επιβαρύνεται με αναλογικό τέλος χαρτοσήμου (και ΟΓΑ) 1,20%, ενώ ο φορολογικός συντελεστής που εφαρμόζεται για την παρακράτηση του φόρου είναι 40% (άρθρο 55, παρ. 1, περ. α Ν 2238/1994). Σημειώνεται ότι με την παρακράτηση εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τον δικαιούχο.
Η εταιρεία καταρτίζει μισθοδοτική κατάσταση (2013), ως εξής:
2.000,00 – [ 350,00 + (2.000,00 χ 1,20%)] = 2.000,00 – (350,00 + 24,00) =
= 2.000,00 – 374,00 = 1.626,00 χ 40% = 650,40 (ο φόρος της αυτοτελούς
φορολόγησης).
Ο πρόεδρος θα εισπράττει μηνιαίως, καθαρό μισθό: 2.000,00 – (650,40 + 24,00) = 1.325,60 ευρώ, ενώ έχει καταβάλλει και 350,00 ευρώ για την ασφάλισή του.
Σημειώνουμε ότι η ΕΕΑ (σύμφωνα με την καθιέρωση της αρχής: «φόρος επί φόρου», κατά παράβαση συνταγματικών διατάξεων!), θα υπολογιστεί κατά την εκκαθάριση των εισοδημάτων, επί του ποσού των 23.712,00 ευρώ (1.976,00 χ 12). Ο φόρος της αυτοτελούς φορολόγησης αποδιδόταν (2013) κάθε δίμηνο. Το ετήσιο εισόδημα του προέδρου θα αναγραφεί (Ε1, οικ. έτος 2014) στους κωδικούς: 659……15.907,20 (1.325,60 χ 12) και 433…….7.804,80 (650,40 χ 12).
Οι ασφαλιστικές εισφορές αφαιρέθηκαν άπαξ, κατά τον υπολογισμό του φόρου της αυτοτελούς φορολόγησης.
ΙΙ. Λογιστική Χρήση 2014
Πρέπει να επισημάνουμε εδώ ότι σε κανένα από τα παραπάνω έγγραφα της Διοίκησης, όπου αναλύονται οι διατάξεις για την φορολογική μεταχείριση του μισθού του προέδρου ΔΣ κ.λπ., δεν διευκρινίζεται αν θα λαμβάνεται το καθαρό ποσό, δηλαδή μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών, που καταβάλλει το φυσικό πρόσωπο, ή αντιθέτως, επειδή θεωρείται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές δεν παρακρατούνται κατά την καταβολή του μισθού, ο φόρος θα πρέπει να υπολογίζεται στο καταβαλλόμενο ποσό. Ωστόσο, αυτονόητη πρέπει να θεωρείται η μη επιβολή αναλογικών τελών χαρτοσήμου, αφού πρόκειται πλέον περί εισοδήματος αμιγώς από μισθωτή εργασία.
Μετά από τις απαραίτητες αυτές διευκρινίσεις, θα εξετάσουμε και τις δύο (εναλλακτικές) περιπτώσεις, δηλαδή αν θα φορολογείται το καταβαλλόμενο ποσό της αμοιβής, ή αν θα λαμβάνεται υπόψη η περ. (ε) της παρ. 1, του άρθρου 14 του ΚΦΕ, δηλαδή θα αφαιρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει το ίδιο το φυσικό πρόσωπο.
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε τα ίδια δεδομένα για τον πρόεδρο του ΔΣ της ως άνω ανώνυμης εταιρείας και για το φορολογικό έτος 2014.
Πρώτη περίπτωση (φορολόγηση του καταβαλλόμενου ποσού της αμοιβής):
1. Παρακράτηση φόρου:
Καταβαλλόμενο ποσό μηνιαίως: 2.000,00 ευρώ
Αναγωγή σε ετήσιο: 2.000,00 χ 12 = 24.000,00
Φόρος (κλίμακα άρθρου 15): 24.000,00 χ 22% = 5.280,00
Μείωση άρθρου 16: 5.280,00 – 1.800,00 = 3.480,00
Μείωση κατά την παρακράτηση: 3.480,00 χ 1,5% = 52,20
Μηνιαία παρακράτηση: 3.427,80 / 12 = 285,65
2. Παρακράτηση ΕΕΑ (άρθρου 29, Ν 3986/2011):
Ετήσιο εισόδημα: 24.000,00 χ 2% = 480,00 / 12 = 40,00 ανά μήνα.
Δεύτερη περίπτωση (με αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών):
1. Παρακράτηση φόρου:
Μηνιαίο καθαρό εισόδημα: 1.650,00 ευρώ
Αναγωγή σε ετήσιο: 1.650,00 χ 12 = 19.800,00
Φόρος (κλίμακα άρθρου 15): 19.800,00 χ 22% = 4.356,00
Μείωση άρθρου 16: 4.356,00 – 2.100,00 = 2.256,00
Μείωση κατά την παρακράτηση: 2.256,00 χ 1,5% = 33,84
Μηνιαία παρακράτηση: 2.222,16 / 12 = 185,18
2. Παρακράτηση ΕΕΑ (άρθρου 29, Ν 3986/2011):
Ετήσιο καθαρό εισόδημα: 19.800,00 χ 1% = 198,00 / 12 = 16,50 ανά μήνα
Κατά τη γνώμη μας, απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις.
Επιμέλεια
Νίκος Σγουρινάκης
Πηγή www.epixeirisi.gr